Anasayfa / Manşet / Belediyelerde Olası Yolsuzluk Tipleri: PATRONAJ/Abdullah ÇAVUŞ/Hile ve Suistimal Denetim Uzmanı

Belediyelerde Olası Yolsuzluk Tipleri: PATRONAJ/Abdullah ÇAVUŞ/Hile ve Suistimal Denetim Uzmanı

Belediyelerde Olası Yolsuzluk Tipleri: PATRONAJ

Abdullah ÇAVUŞ/Hile ve Suistimal Denetim Uzmanı

Patronaj kavramı, Antik Roma’da kullanılan patronus sözcüğünden ileri gelir. Patronus ise Türkçe karşılığı baba olan pater ifadesinden türetilmiştir. Bu da günümüz Türkçesindeki ‘baba’ kelimesine gelip dayanır.Patron kelimesinden türetilen ‘patronaj’ın , Arapçadaki gramer karşılığı ism-i mefûldur; bu da patronun yaptığı patronluk işinin adıdır.

Anlamca, bir kimsenin “yanında olanı” koruması, kollaması, desteklemesi, kısacası ona yarar sağlaması fiillerini içerir.

Bu da göre patronun patronluk yapması başka bir ifadeyle insanları koruması himaye etmesi besleyip gözetmesi, yetiştirmesi, savunması, maddî-manevî destek sağlaması, yasa koyması, efendilik yapması, yönetme işi patronajı anlatmaktadır. Bu durumda patronaj, Türkçedeki bir çocuğun nesebini işaret ettiği ‘baba’ değil de birisinin çevresindekileri himaye ettiği ‘babalık’ yapma işinin adıdır.

Bu çerçeve dahilinde sözcüğün birkaç farklı bağlamda kullanıldığı söylenebilir. Bunlardan en sık karşılaşılanı ise, siyasi ilişkiler kapsamında kullanılan patronaj sözcüğüdür.
Siyasetin ekonomik çıkar alışverişi olarak görülmesidir. Siyasetçinin destekçisi müşteri olmakta, kazanan siyasetçi de karşılığını kamu kaynaklarından ödemektedir.

Patronaj, kamu görevlerinin yandaşlara dağıtılmasını ifade eder.
Siyasi ilişkiler kapsamında patronaj, elinde merkezi veya yerel belirleyici bir güç bulunan bir iradenin, kendisine verilen destek sonucu bir kimse ya da topluluğa kimi maddi ya da koruma, kollama gibi sosyal menfaatler sağlamasını içerir.

Siyasal süreç içerisinde siyasal partilerin iktidara geldikten sonra kamu kurum ve kuruluşlarında çalışan “üst düzey bürokratları” görevden almaları ve bu görevlere yine siyasal yandaşlık, ideoloji, nepotizm-kronizm gibi faktörler esas alınarak yeni kimseler atamaları bazen yaygın bir durum arzedebilmektedir.

Siyasal süreç içerisinde siyasal partilerin, iktidara geldikten sonra, kama kurum ve kuruluşların çalışan üst düzey bürokratları görevden almaları ve bu görevlere siyasal yandaşlık, ideolojik yoldaşlık, hemşehricilik, okul arakadaşlıkları gibi faktörleri dikkate alarak subjektif değerlendirmelerle yeni kimseler atamalarına PATRONAJ denmektedir.

SİYASİ PATRONAJ, bazı bakanların çeşitli görevlere atama yapılması, danışman istihdam edilmesi vb. konularda sınırsız bir yetki ve güce sahip olması anlamına gelmektedir. Aşırı partizanlık ve aşırı patronajlık pek çok toplumda siyasal yozlaşmanın en yaygın türlerinden birini oluşturmaktadır.

Bu durumda ülkemizde sık rastlanan bir durumdur. Artık kadrolaşma olarak ta bilinen bu durum alt düzey memurlara kadar inmiş durumdadır.

57.Hükümet zamanın da alt ve orta düzeyde ki yani kararnamesiz görevler için, çıkarılan bir yönetmelikle objektif bir takım düzenlemeler getirilmiş olsa da kanuna karşı hile yapılarak bu engel aşılmaya çalışılmıştır.

Örneğin Uzmanlık veya Şube Müdürlüğü kadroları için LİYAKAT ilkesi çerçevesinde hizmet içi eğitim ve sınav şartı getirilmiştir.

Bununla birlikte bu şart daha üst görevlerde yani DAİRE BAŞKANLIĞI ve Üzerindeki görevlerde olmadığı için bu kadrolara atama yapılmakta ve atanan kişi çok kısa sürede atandığı kadroya göre alt kadro olan Uzman yada Şube Müdürü kadrolarına tekrar atanmak suretiyle eğitim ve sınav şartı engeline takılması önlenmektedir.

Bütün bunların dışında sınav şartı aranmayan Özel Kalem Müdürlüğü, Basın ve Halkla İlişkiler Müşavirliği kadroları da aynı amaç için yani sınavsız tamalar amacıyla sıkça kullanılmaya devam etmektedir.

Bunların yanısıra KİT’ lerin yada Kamu Bankalarının Yönetim kurullarına da iktidardaki siyasi parti yandaşlarının doldurulması ülkemizde sık yaşanan Patronaj örnekleridir.
Keza bu anlamda belediyelerin partizanlık yaparak yandaşlar için dağıtmış olduğu sosyal yardımlarda PATRONAJ örnekleri olarak karşımıza çıkmaktadır.

Hakkında admin

Check Also

AHİLİK VE KOOPERATİFÇİLİK / Abdullah ÇAVUŞ/Anadolu Ahileri Kadın Kooperatifleri Birliği Genel Koordinatörü-02.11.2023

AHİLİK VE KOOPERATİFÇİLİK Abdullah ÇAVUŞ/Anadolu Ahileri Kadın Kooperatifleri Birliği Genel Koordinatörü (02.11.2023) KOOPERATİF; “ortak ekonomik, …

Bir cevap yazın

E-posta hesabınız yayımlanmayacak. Gerekli alanlar * ile işaretlenmişlerdir

×