Abdullah ÇAVUŞ – BİLGİ & DENEYİM PAYLAŞIM PORTALI “Bilgiye sahip olarak doğmuş birisi değilim. Öğrenmeye çalışıyorum ve Öğretmeyi seviyorum” Konfüçyüs
İlgili Yazılar
VAKIF SENEDİNİN İÇERİĞİNDE BULUNMASI GEREKEN ZORUNLU UNSURLAR NELERDİR?
Abdullah ÇAVUŞ/E.Vergi Müfettişi
Vakıf Senedinin İçeriği Türk Medeni Kanunu’nun 106.maddesinde düzenlenmiştir.
Buna göre; “Vakıf senedinde vakfın adı, amacı, bu amaca özgülenen mal ve haklar, vakfın örgütlenme ve yönetim şekli ile yerleşim yeri gösterilir.” sayılan bu unsurların vakıf senedinin içeriğinde bulunması zorunludur.
Madde hükmünden hareketle vakıf senedinde vakfın adının, amacının, bu amaca özgülenen mal ve hakların, vakfın örgütlenme ve yönetim şekli ile yerleşim yerinin gösterilmesi zorunludur.
- Vakfın Adı
Kanuna ahlaka adaba aykırı olmamalı ve vakfın amaçları ile uyumlu olmalıdır.
Vakfa ad verilirken bu ad yasalara, ahlaka uygun olmalı ve vakfın amaçları ile de aynı doğrultuda verilmesi gerekmektedir. Ahlaka ve hukuk kurallarına uygun olarak verilecek bu adın vakıfla alakası olmayan üçüncü kişilerin iradesini sakatlığa uğratacak şekilde konulmaması gerekmektedir. Bir başka deyişle anlaşılması güç adların konulması üçüncü kişileri aldatabileceğinden bu şekilde adlar konulamayacaktır. Yine verilecek olan bu adda herhangi bir kamu kurum veya kuruluşunun isminin kullanılması yasaklanmıştır.
- Vakfın Amacı
Hukuka uygun, belirli, anlaşılabilir olmalı ve süreklilik arz etmelidir.
- Özgülenen Mal ve Haklar
Kurucuya ait olmalı ve amacı en azından başlangıç itibari ile gerçekleştirmeye yetmelidir.
Özgülenen mal varlığı nakit ise paranın vakıf adına Türkiye’de kurulu bir bankaya, kuruculardan birinin hesabına yatırılıp, vakıf adına bloke edilerek dekontunun tescil başvurusu yapılan mahkemeye ibrazı, taşınmaz ya da taşınır bir mal varlığı ise değer tespitinin mahkemece yaptırılması ve ilgili sicillerine (tapu sicili, trafik sicili gibi) vakıf adına tescili sağlanmalıdır.
Vakfın kurulması ile özgülenen mal ve haklar vakıf tüzel kişiliğine geçer.
Yeni vakıfların kuruluşunda amaçlarına özgülenecek asgari mal varlığı, Vakıflar Meclisinin 14.11.2022 tarihli ve 546/530 sayılı kararı ile 120.000-TL olarak belirlenmiştir.
- Organları
Türk Medeni Kanunu 109. Maddesinde “Vakfın bir yönetim organının bulunması zorunludur. Vakfeden, vakıf senedinde gerekli gördüğü başka organları da gösterebilir.” Hükmü bulunmaktadır.
Madde hükmüne göre; Vakıflar da yalnızca bir zorunlu organ öngörülmüştür. Söze konu olan organ yönetim organıdır.
Dikkat edilmelidir ki bu organın adı “yönetim kurulu” olmak zorunda değildir. Yönetimi görev edinen, yönetimi sağlayan her organ zorunlu organ olarak düzenlenebilecektir.
Yönetim organı bir ya da daha fazla kişiden oluşabilecektir.
Buna binaen bakılacak olursa Türk Medeni Kanunu 106. Maddesine göre yönetim organının vakıf senedinde gösterilmesinin zorunlu olduğu belirtildiğinden dolayı yönetim organının kim ya da kimlerden oluşacağının vakıf senedinde gösterilmesi de gerekmektedir.
Bu anlamda bir eksiklik bulunması durumunda eksiklik Türk Medeni Kanunu 107/2 maddesine göre sonradan tamamlattırılabilecektir.
Vakfın organlarında ölüm, istifa vb. nedenlerle eksilme olursa Vakıflar Kanunu 8.maddesine göre eksiklik; vakıf senedindeki hükümlere göre Vakıflar Genel Müdürlüğü’nün görüşü alınarak mahkemece giderilecektir.
Burada dikkat edilmelidir ki Vakıfta tek zorunlu organın bulunması başkaca organların kurulmasının yasak olduğu anlamına gelmeyecek olup yönetim organı dışında vakfeden eliyle farklı türde seçimlik organ kurulabilecektir. Bahsedilen bu seçimlik organlara; genel kurul denetleme kurulu, danışma kurulu gibi organlar örnek gösterilebilecektir.
Vakfın işleyişinin kolaylaşması açısından, amacının kapsamına ve faaliyetlerine uygun olarak mütevelli heyeti, yönetim organı ve bir denetim birimi olması uygun olur.
Bu sayılan organlar dışında onur kurulu, araştırma kurulu, çalışma kurulu gibi vakfın yönetimi ile ilgili olmayan kurulların vakıf organları arasında gösterilmemesi gerekir.
Vakfın organlarının kaç kişiden oluşacağı, toplantı ve karar yeter sayılarının senet metninde gösterilmesi, organların görev ve yetki sınırlarının yeterince belirtilmesi halinde, vakfın işleyişinde sıkıntıya düşülmesinin önüne geçilmiş olur.
Vakıf organlarında kamu görevlileri görev unvanlarını kullanarak görev alamazlar.
- Vakfın Yerleşim Yeri
Vakfın faaliyetlerini yürüttüğü merkezin bulunduğu yerdir. Vakıf senedinde gösterilecek adresin açık olarak ayrıntılı şekilde yazılması zorunludur.
