ÖDENEN TRT BANDROL ÜCRETLERİ ÖTV VE KDV MATRAHINA DAHİL EDİLECEKMİDİR?/Abdullah ÇAVUŞ/ E.Vergi Müfettişi
Abdullah ÇAVUŞ/ E.Vergi Müfettişi
3093 sayılı TRT gelirleri kanunu uyarınca kanunda sayılı cihazlar için kanunda
gösterilen matrah ve nispetler dahilinde TRT’ye bandrol ücreti ödenmesi
gerekmektedir.
TRT bandrol ücretine ilişkin matrah ve bandrole
tabi çeşitli cihazlara ilişkin bandrol ücreti oranları kanunun 4/a
maddesinde düzenlenmiştir.
Buna göre TRT bandrol ücretinin matrahı ithalatçılar için Gümrük Giriş
Beyannamesindeki “ÖTV HARİÇ KDV MATRAHI” imalatçılar için ise satış
faturalarındaki” ÖTV HARİÇ KDV MATRAHI” olarak belirlenmiştir.
Kanunun 5904 sayılı kanun ile 2008 yılında değişmesinden önceki halinde ise İthalatçılar
için bandrol ücretinin matrahı “İTHAL MALİYETİ” olarak belirlenmiş olup
imalatçılar için ise “FABRİKA ÇIKIŞ FİYATI” olarak belirleme bulunmaktaydı.
Kamusal bir yükümlülük olması amacıyla kamu gelirleri sınıflandırmasında parafiskal
gelir olarak adlandırılan TRT’ye ödenecek olan Bandrol Ücretleri üzerinde ÖTV
ve KDV alınıp alınmayacağı tartışma konusu olmuştur.
1- İMALATÇI MÜKELEFLERDE UYGULAMA
Özel tüketim Vergisi kanununa ekli listelerdeki ürünleri imal edenler bu ürünler için
ÖTV ödemek zorundadırlar.
Keza KDV kanunu gereğince hesaplanan ÖTV ler de KDV hesaplanan matrahına dahil
olması gerekmektedir.
3093 sayılı kanunun 4/a bendinde sayılı cihazalardan taşıtlar (II) Sayılı listede
diğerleri ise (IV) sayılı listede yer almakta olup ÖTV ye tabidirler.
Keza KDV kanunun aşağıda zikredilecek olan 24/b maddesi hükmü uyarınca vergi, resim,
harç, pay, fon karşılığı gibi unsurların matraha dahil olması zorunludur.
Bununla birlikte gerek imalatçı ve gerekse ithalatçı bandrol mükellefleri TRT’ye ödenen
bandrol ücretleri üzerinden ayrıca ÖTV VE KDV alınıp alınmayacağı konusunda tereddüte
düşmüşlerdir.
Her ne kadar 5904 sayılı kanunla bandrol ücreti matrahına kısmen açıklık gelmiş olsa da
bu değişikliklerden sonra tereddütler devam etmiştir.
a- 60 NOLU KDV SİRKÜSÜ
Bu konu Gelir İdaresi Başkanlığına kadar intikal etmiş olup sorunun çözümü ile
ilgili 08.08.2012 tarihli 60 nolu KDV
sirküsünün (4.4) bölümünde aşağıdaki açıklamalara yer verilmiştir.
4.4.
3093 sayılı TRT Gelirleri Kanununun 4 üncü Maddesi Uyarınca Bandrol Ücreti
Alınan Cihazlarda KDV Matrahı:Özel Tüketim Vergisi Kanununun 11/2 nci maddesine göre verginin matrahı, (IV) sayılı
listedeki malların teslimi ve ithalinde hesaplanacak özel tüketim vergisi hariç
KDV matrahını oluşturan unsurlardan meydana gelmektedir.KDV Kanununun 24/b maddesi hükmü uyarınca vergi, resim, harç, pay, fon karşılığı
gibi unsurların matraha dahil olması zorunludur.B-2004/16 NOLU KDV SİRKÜSÜ3093 sayılı TRT Gelirleri Kanununun 4 üncü maddesinde sayılan cihazları imal ve
ithal edenlerden fabrika çıkış fiyatı veya ithal maliyeti üzerinden bir defaya
mahsus olarak alınan bandrol ücreti özel tüketim vergisi matrahına dahil
edilerek özel tüketim vergisi hesaplanacaktır. KDV ise bandrol ücreti ve özel
tüketim vergisi dahil bedel üzerinden hesaplanacaktır“Katma Değer Vergisi Kanununun teslim ve hizmet işlemlerinde matrahın düzenlendiği 20.
maddesinin 1. fıkrasına göre teslim ve hizmet işlemlerinde matrah, bu
işlemlerin karşılığını teşkil eden bedel olup; bedel deyimi aynı maddenin 2.
fıkrasında malı teslim alan veya kendisine hizmet yapılan veya bunlar adına
hareket edenlerden bu işlemler karşılığında her ne suretle olursa olsun alınan
veya bunlarca borçlanılan para, mal ve diğer suretlerle sağlanan ve para ile
temsil edilebilen menfaat, hizmet ve değerler toplamı olarak tanımlanmaktadır. Kanunun 24/b maddesi hükmü uyarınca vergi, resim, harç, pay, fon karşılığı gibi
unsurların matraha dahil olması zorunludur. Öte yandan, Özel Tüketim Vergisi Kanununun 11/2 maddesine göre verginin matrahı,
(IV) sayılı listedeki malların teslimi ve ithalinde hesaplanacak özel tüketim
vergisi hariç katma değer vergisi matrahını oluşturan unsurlardan meydana
gelmektedir. Buna göre (IV) sayılı listede sayılan ve bandrol ücretine tabi bulunan malların
katma değer vergisi matrahına bandrol ücreti dahil olduğundan, bu ücretin özel
tüketim vergisi matrahına da dahil edilmesi yasal zorunluluktur.”Şeklinde detay açıklama yapılmıştır.2- İTHALATÇI
MÜKELLEFLERDE UYGULAMA:
İmalatçı bandrol mükelleflerinin yanında ithalatçı bandrol mükelleflerinde de hesaplanan
BANDROL ÜCRETLERİNİN ÖTV matrahına dahil olup olmadığı ve hesaplamaların ne
şekilde yapılması gerekeceği yönünde tereddütler yaşanmış olup gümrükler
tarafından çıkarılan 2015/13 sayılı genelge ile konuya açıklık getirilmiştir.
İlgili genelge aynen aşağıdaki gibidir.
“3093 sayılı Türkiye Radyo-Televizyon Kurumu Gelirleri Kanununun 6552 sayılı Kanun
ile değişik 5 inci maddesinin birinci fıkrasının (b) bendinde bandrol
ücretlerinin, gümrük idarelerince ithalatta alınan gümrük vergileri ve diğer
mali yükümlülüklerden ayrı olarak tahsil olunacağı, (g) bendinde de Türkiye
Radyo-Televizyon Kurumu Genel Müdürlüğünce isteyen imalatçı ya da ithalatçı
firmalara bandrollerin teminat mektubu karşılığı verileceği belirtilmektedir. 3093 sayılı Kanunda ithal eşyası için bandrol matrahı, gümrük beyannamesindeki Özel
Tüketim Vergisi (ÖTV ) hariç, Katma Değer Vergisi (KDV) matrahı olarak ifade
olunmaktadır. Bununla birlikte, Bakanlığımıza intikal eden olaylardan, bandrol
matrahının tespitinde ve bandrol bedelinin ÖTV ve KDV matrahına dahil
edilmesinde tereddütler yaşandığı anlaşılmaktadır. Söz konusu bandrol
bedellerinin, ÖTV ve KDV matrahına dahil edilmesinde aşağıdaki usul
izlenecektir. Bandrole tabi eşyanın beyan edildiği serbest dolaşıma giriş beyannamesinin tescil
anındaki, bandrol bedelinin dahil olmadığı, ÖTV hariç KDV matrahı üzerinden
bandrol ücreti hesaplanacak, bulunan bandrol ücreti önce ÖTV matrahına dahil
edilecek sonra ÖTV tutarı ile birlikte KDV matrahına eklenecektir.”
Sonuç olarak 3093 sayılı TRT Gelirleri Kanununun 4. maddesinde sayılan cihazları imal
ve ithal edenlerden TARAFINDAN ÖTV HARİÇ KDV MATRAHLARI ÜZERİNDEN
defaya mahsus olarak alınan bandrol ücretlerinin özel tüketim vergisi matrahına dahil
edilerek özel tüketim vergisi hesaplanacaktır.
Katma değer vergisinin ise bandrol ücreti ve özel tüketim vergisi dahil bedel üzerinden hesaplanması gerekmektedir.
Bununla birlikte gerek vergi müfettişleri ve gerekse TRT Mali Denetçileri tarafından yapılacak olan bandrol incelemelerinde olası bandrol kayıp ve kaçaklarının yukarıda yapılan açıklamalar çerçevesinde ÖTV ve KDV yide ilgilendirdiği açık olduğundan bu incelemeler hakkında gelir idaresine ve gümrüklere bilgi verilmesi faydalı olacaktır.
Abdullah ÇAVUŞ – BİLGİ & DENEYİM PAYLAŞIM PORTALI “Bilgiye sahip olarak doğmuş birisi değilim. Öğrenmeye çalışıyorum ve Öğretmeyi seviyorum” Konfüçyüs
/Abdullah ÇAVUŞ/ E.Vergi Müfettişi
Abdullah ÇAVUŞ/ E.Vergi Müfettişi
3093 sayılı TRT gelirleri kanunu uyarınca kanunda sayılı cihazlar için kanunda
gösterilen matrah ve nispetler dahilinde TRT’ye bandrol ücreti ödenmesi
gerekmektedir.
TRT bandrol ücretine ilişkin matrah ve bandrole
tabi çeşitli cihazlara ilişkin bandrol ücreti oranları kanunun 4/a
maddesinde düzenlenmiştir.
Buna göre TRT bandrol ücretinin matrahı ithalatçılar için Gümrük Giriş
Beyannamesindeki “ÖTV HARİÇ KDV MATRAHI” imalatçılar için ise satış
faturalarındaki” ÖTV HARİÇ KDV MATRAHI” olarak belirlenmiştir.
Kanunun 5904 sayılı kanun ile 2008 yılında değişmesinden önceki halinde ise İthalatçılar
için bandrol ücretinin matrahı “İTHAL MALİYETİ” olarak belirlenmiş olup
imalatçılar için ise “FABRİKA ÇIKIŞ FİYATI” olarak belirleme bulunmaktaydı.
Kamusal bir yükümlülük olması amacıyla kamu gelirleri sınıflandırmasında parafiskal
gelir olarak adlandırılan TRT’ye ödenecek olan Bandrol Ücretleri üzerinde ÖTV
ve KDV alınıp alınmayacağı tartışma konusu olmuştur.
1- İMALATÇI MÜKELEFLERDE UYGULAMA
Özel tüketim Vergisi kanununa ekli listelerdeki ürünleri imal edenler bu ürünler için
ÖTV ödemek zorundadırlar.
Keza KDV kanunu gereğince hesaplanan ÖTV ler de KDV hesaplanan matrahına dahil
olması gerekmektedir.
3093 sayılı kanunun 4/a bendinde sayılı cihazalardan taşıtlar (II) Sayılı listede
diğerleri ise (IV) sayılı listede yer almakta olup ÖTV ye tabidirler.
Keza KDV kanunun aşağıda zikredilecek olan 24/b maddesi hükmü uyarınca vergi, resim,
harç, pay, fon karşılığı gibi unsurların matraha dahil olması zorunludur.
Bununla birlikte gerek imalatçı ve gerekse ithalatçı bandrol mükellefleri TRT’ye ödenen
bandrol ücretleri üzerinden ayrıca ÖTV VE KDV alınıp alınmayacağı konusunda tereddüte
düşmüşlerdir.
Her ne kadar 5904 sayılı kanunla bandrol ücreti matrahına kısmen açıklık gelmiş olsa da
bu değişikliklerden sonra tereddütler devam etmiştir.
a- 60 NOLU KDV SİRKÜSÜ
Bu konu Gelir İdaresi Başkanlığına kadar intikal etmiş olup sorunun çözümü ile
ilgili 08.08.2012 tarihli 60 nolu KDV
sirküsünün (4.4) bölümünde aşağıdaki açıklamalara yer verilmiştir.
4.4.
3093 sayılı TRT Gelirleri Kanununun 4 üncü Maddesi Uyarınca Bandrol Ücreti
Alınan Cihazlarda KDV Matrahı:
Özel Tüketim Vergisi Kanununun 11/2 nci maddesine göre verginin matrahı, (IV) sayılı
listedeki malların teslimi ve ithalinde hesaplanacak özel tüketim vergisi hariç
KDV matrahını oluşturan unsurlardan meydana gelmektedir.
KDV Kanununun 24/b maddesi hükmü uyarınca vergi, resim, harç, pay, fon karşılığı
gibi unsurların matraha dahil olması zorunludur.
B-2004/16 NOLU KDV SİRKÜSÜ
3093 sayılı TRT Gelirleri Kanununun 4 üncü maddesinde sayılan cihazları imal ve
ithal edenlerden fabrika çıkış fiyatı veya ithal maliyeti üzerinden bir defaya
mahsus olarak alınan bandrol ücreti özel tüketim vergisi matrahına dahil
edilerek özel tüketim vergisi hesaplanacaktır. KDV ise bandrol ücreti ve özel
tüketim vergisi dahil bedel üzerinden hesaplanacaktır
“Katma Değer Vergisi Kanununun teslim ve hizmet işlemlerinde matrahın düzenlendiği 20.
maddesinin 1. fıkrasına göre teslim ve hizmet işlemlerinde matrah, bu
işlemlerin karşılığını teşkil eden bedel olup; bedel deyimi aynı maddenin 2.
fıkrasında malı teslim alan veya kendisine hizmet yapılan veya bunlar adına
hareket edenlerden bu işlemler karşılığında her ne suretle olursa olsun alınan
veya bunlarca borçlanılan para, mal ve diğer suretlerle sağlanan ve para ile
temsil edilebilen menfaat, hizmet ve değerler toplamı olarak tanımlanmaktadır.
Kanunun 24/b maddesi hükmü uyarınca vergi, resim, harç, pay, fon karşılığı gibi
unsurların matraha dahil olması zorunludur.
Öte yandan, Özel Tüketim Vergisi Kanununun 11/2 maddesine göre verginin matrahı,
(IV) sayılı listedeki malların teslimi ve ithalinde hesaplanacak özel tüketim
vergisi hariç katma değer vergisi matrahını oluşturan unsurlardan meydana
gelmektedir.
Buna göre (IV) sayılı listede sayılan ve bandrol ücretine tabi bulunan malların
katma değer vergisi matrahına bandrol ücreti dahil olduğundan, bu ücretin özel
tüketim vergisi matrahına da dahil edilmesi yasal zorunluluktur.”
Şeklinde detay açıklama yapılmıştır.
2- İTHALATÇI
MÜKELLEFLERDE UYGULAMA:
İmalatçı bandrol mükelleflerinin yanında ithalatçı bandrol mükelleflerinde de hesaplanan
BANDROL ÜCRETLERİNİN ÖTV matrahına dahil olup olmadığı ve hesaplamaların ne
şekilde yapılması gerekeceği yönünde tereddütler yaşanmış olup gümrükler
tarafından çıkarılan 2015/13 sayılı genelge ile konuya açıklık getirilmiştir.
İlgili genelge aynen aşağıdaki gibidir.
“3093 sayılı Türkiye Radyo-Televizyon Kurumu Gelirleri Kanununun 6552 sayılı Kanun
ile değişik 5 inci maddesinin birinci fıkrasının (b) bendinde bandrol
ücretlerinin, gümrük idarelerince ithalatta alınan gümrük vergileri ve diğer
mali yükümlülüklerden ayrı olarak tahsil olunacağı, (g) bendinde de Türkiye
Radyo-Televizyon Kurumu Genel Müdürlüğünce isteyen imalatçı ya da ithalatçı
firmalara bandrollerin teminat mektubu karşılığı verileceği belirtilmektedir.
3093 sayılı Kanunda ithal eşyası için bandrol matrahı, gümrük beyannamesindeki Özel
Tüketim Vergisi (ÖTV ) hariç, Katma Değer Vergisi (KDV) matrahı olarak ifade
olunmaktadır. Bununla birlikte, Bakanlığımıza intikal eden olaylardan, bandrol
matrahının tespitinde ve bandrol bedelinin ÖTV ve KDV matrahına dahil
edilmesinde tereddütler yaşandığı anlaşılmaktadır. Söz konusu bandrol
bedellerinin, ÖTV ve KDV matrahına dahil edilmesinde aşağıdaki usul
izlenecektir.
Bandrole tabi eşyanın beyan edildiği serbest dolaşıma giriş beyannamesinin tescil
anındaki, bandrol bedelinin dahil olmadığı, ÖTV hariç KDV matrahı üzerinden
bandrol ücreti hesaplanacak, bulunan bandrol ücreti önce ÖTV matrahına dahil
edilecek sonra ÖTV tutarı ile birlikte KDV matrahına eklenecektir.”
Sonuç olarak 3093 sayılı TRT Gelirleri Kanununun 4. maddesinde sayılan cihazları imal
ve ithal edenlerden TARAFINDAN ÖTV HARİÇ KDV MATRAHLARI ÜZERİNDEN
defaya mahsus olarak alınan bandrol ücretlerinin özel tüketim vergisi matrahına dahil
edilerek özel tüketim vergisi hesaplanacaktır.
Katma değer vergisinin ise bandrol ücreti ve özel tüketim vergisi dahil bedel üzerinden hesaplanması gerekmektedir.
Bununla birlikte gerek vergi müfettişleri ve gerekse TRT Mali Denetçileri tarafından yapılacak olan bandrol incelemelerinde olası bandrol kayıp ve kaçaklarının yukarıda yapılan açıklamalar çerçevesinde ÖTV ve KDV yide ilgilendirdiği açık olduğundan bu incelemeler hakkında gelir idaresine ve gümrüklere bilgi verilmesi faydalı olacaktır.
