Abdullah ÇAVUŞ – BİLGİ & DENEYİM PAYLAŞIM PORTALI “Bilgiye sahip olarak doğmuş birisi değilim. Öğrenmeye çalışıyorum ve Öğretmeyi seviyorum” Konfüçyüs
İlgili Yazılar
SİYASİ PARTİLERİN HARCAMALARI
Abdullah ÇAVUŞ/E. Vergi Müfettişi
Siyasi partilerin giderleri, giderlerin belgelendirilmesi, alımlar ve sözleşmeler ile bunlardan kaynaklı sorumluluklara ilişkin düzenlemeler 2820 sayılı siyasi partiler kanunun 70-71 ve 72. Maddelerinde yapılmıştır.
Bunların yanında kesin hesap başlıklı 73. Made de 6111 sayılı kanunla 2011 yılında yapılan değişikliklerle harcama usullerine ilişkin ilave düzenlemeler bu maddeye eklenmiştir.
Siyasi partilerin giderleri amaçlarına aykırı olamaz. Bir siyasi partinin bütün giderleri, o siyasi parti tüzelkişiliği adına yapılır.
Beşmilyon liraya kadar harcamaların makbuz veya fatura gibi bir belge ile tevsik edilmesi zorunlu değildir.
Ancak, bütün harcamaların yetkili organ veya merciin kararına dayanması şarttır.
Şu kadar ki, yetkili organca onaylanan bütçede öngörülmüş bulunmak kaydıyla beşmilyon lirayı aşmayan harcamalar ile genel tarifeye bağlı giderler için ayrıca karar alınmasına gerek yoktur.
Giderlere ait belgeleri saklama süresi, özel kanunlarda gösterilen daha uzun süreye ilişkin hükümler saklı kalmak üzere, kesin hesabın Anayasa Mahkemesinin ilk inceleme kararının ilgili partiye bildirilme tarihinden itibaren beş yıldır.
Parti teşkilatı bağlı bulunduğu üst kademeye, gelir ve giderleri hakkında parti tüzüğünde gösterilen sürede hesap vermekle yükümlüdür. Bu süre altı aydan fazla olamaz.
Partinin, tüzük ve programındaki hedeflerini gerçekleştirmek amacıyla yasalar çerçevesinde yaptığı bütün çalışmalar siyasi faaliyet; bu faaliyet sırasında yapılan ve aşağıda sayılan tüm harcamalar da parti gideri kabul edilir
- Kira, su, elektrik, ısıtma, aydınlatma, haberleşme vs. gibi tüm bina giderleri
- Seyahat ve ikamet giderler
- Temsil ve ağırlama giderleri
- Seçim ve propaganda giderleri
- Çalışanlar için ödenen ücret, ikramiye, tazminat, zam, aidat, vergi, SSK primi gibi tüm ödemeler
- Basın ve yayın giderleri
- Defter, kırtasiye, makbuz, kimlik kartı vs. için yapılmış tüm alım giderleri
- Bayrak, flama, rozet vs. propaganda malzeme giderleri
- Demirbaş eşya ve malzeme alım bedelleri
- Balo, eğlence, konser ve yemek giderleri
- Taşıt aracı giderleri
- Parti faaliyetleri kapsamında üçüncü kişilerden sözleşme
karşılığı kiralanan her türlü taşıtların kira, akaryakıt, bakım,
ses düzeni vb. giderler, - Araştırma ve geliştirme giderleri
- Büro giderleri (kira, ısınma, aydınlatma, haberleşme, kırtasiye
vb. …), - Temizlik ve güvenlik hizmetleri giderleri,
- Parti görevlilerinin seyahat ve yolculuk giderleri,
- Kurultay, kongre, yardımcı kurullar, danışma toplantıları vb.
faaliyetlerin giderleri, - Parti faaliyetleri kapsamında düzenlenen seçim mitingleri
için yapılan giderler, - Telif ve tercüme giderleri,
- Dava takip ve icra giderleri,
- Avukatlık ve danışmanlık giderleri,
- Mal ve hizmet alım sözleşmelerinden kaynaklanan ve mahkeme kararlarına istinaden ödenen giderler,
- Kadın Kolları ve Gençlik Kollarının Partinin amaçlarına ulaşması için yapacağı her türlü faaliyet giderleri ile dış
temsilciliklerin giderleri, - Uluslararası kuruluş aidat giderleri,
- Ayni veya nakdi sağlık ve sosyal yardım giderleri,
- Eğitim giderleri
- Partinin amacına ulaşmak için yapacağı diğer her türlügiderler,
Siyasi partilerin gerek seçim gerekse normal faaliyet dönemlerinde harcamaları konusunda yasal olarak bir sınırlama bulunmamaktadır. Ancak bu harcamaların belgelendirilmesi, yetkili organların izninin olması ve parti tüzel kişiliği adına yapılmış olmaları gerekmektedir.
Siyasi partilerin yapacakları giderler, sözleşmeler ve girişecekleri yükümlülükler; genel merkezde parti tüzelkişiliği adına, illerde il yönetim kurulu adına ve ilçelerde ilçe yönetim kurulu adına yetkili kılınan kişi veya kurulca yapılır.
Siyasi partilerin il ve ilçelerdeki teşkilat kademeleri tarafından parti tüzel kişiliği adına sözleşme yapılmasına ve yükümlülük altına girilmesine ilişkin esaslar, merkez karar ve yönetim kurulunca tespit olunur.
Bu esaslara aykırı olarak yahut siyasi partilerin tüzüklerine göre merkez karar ve yönetim kurulunca önceden yazılı yetki verilmediği veya sonradan bir kararla onaylanmadığı takdirde, partinin teşkilat kademelerinin yaptıkları sözleşme ve giriştikleri yükümlülüklerden dolayı, parti tüzel kişiliği hiçbir suretle sorumlu tutulamaz.
Merkez karar ve yönetim kurulu veya genel başkan veya parti tüzel kişiliği aleyhine takipte bulunulamaz. Bu takdirde sorumluluk, sözleşmeyi yapan veya yükümlülük altına giren kişi veya kişilere ait olur.
Siyasi partiler, üyelerine ve diğer gerçek ve tüzel kişilere hiçbir şekilde borç veremezler.
Siyasi partiler mal ve hizmet alımı ile yapım işlerini, açık ihale, kapalı zarf usulü ve yazılı veya sözlü olmak üzere doğrudan veya pazarlık usullerinden herhangi biri ile yapabilir. Siyasi partiler amaçlarına ulaşmak için gerekli gördükleri siyasi faaliyetleri kapsamında her türlü harcama yapabilirler.
Siyasi partiler harcamalarını fatura, fatura yerine geçen belgeler ile bu belgelerin temin edilmesinin mümkün olmadığı hallerde harcamanın doğruluğunu gösterecek muhtevaya sahip olmak şartıyla diğer belgelerle tevsik ederler. Ancak kaybolma, yırtılma ve yanma gibi mücbir sebeplerle aslının temin edilemediği hallerde, fatura ve fatura yerine geçen belgeler yerine bu belgeleri düzenleyenlerden alınacak tasdikli örnekleri kullanılabilir.
Siyasi partiler, mal ve hizmet alım sözleşmelerinden kaynaklanan mahkeme kararları ile ödedikleri miktarı ve masraflarını gider olarak kaydedebilirler.
Siyasi partiler ücret mukabili geçici veya sürekli olarak çalıştırdıkları kişilere ödedikleri ayni ve nakdi sağlık ve sosyal yardım giderleri ile amaçlarına ulaşmak için görevlendirdikleri kişiler tarafından yapılan yurt içi ve yurt dışı seyahatlere ilişkin konaklama, yol masrafları ve diğer zorunlu harcamaları gider olarak kayıt edebilirler.
