DERNEKLERDE LOKAL AÇMA ŞARTLARI NELERDİR?
(100 SORUDA DERNEKLER KANUNU SORU-26)
Abdullah ÇAVUŞ/E.Vergi Müfettişi-Bağımsız Denetçi
Lokal, dernek üyelerinin soysal ihtiyaçlarını karşılamak üzere mülki idare amirinin izni ile açılan tesistir.
Dernek Lokali; derneğe üye kişilerin sosyal ihtiyaçlarının temini amacı doğrultusunda dernekler tarafından, mülki idare amirinin izni ile açılan tesislerdir. Dernek tüzüğünde hüküm olsun veya olmasın, en az bir yıldan beri faaliyette bulunan (çocuk dernekleri hariç) bütün dernekler lokal açabilirler.
Dernek lokali açmak için öncelikle yönetim kurulu tarafından karar alınması ve dernek tüzüğünde lokal açılabileceğine dair madde bulunması gerekir. Alınacak karar esası ile gerekli evrakları tamamlayarak mülki idare amirliğine başvuruda bulunulur. Dernek lokalleri kâr amacı gütmeyen kuruluş olması nedeni ile sadece dernek üyeleri ile yanında getirdikleri misafirler lokale kabul edilir.
Dernekler, başka bir dernek, gerçek veya tüzel kişi ile ortaklaşa lokal açamaz. Federasyon ve konfederasyonlar hariç, lokal açabilmesi için derneğin en az bir yıldan beri faaliyette bulunması şarttır.
Çocuk dernekleri lokal açamaz.
1- LOKAL AÇILAMAYACAK YERLER
Dernekler yönetmeliği 57.maddesine göre; Aşağıda belirtilen yerlerde lokal açılmasına izin verilmez .
a-Silah fabrika ve imalathaneleri, patlayıcı, parlayıcı ve yanıcı gibi tehlikeli maddeler üretilen, satılan, kullanılan ve depolanan yerler ile gaz dolum tesislerinde,
b-Her türlü mabetlerde, Okul öncesi eğitim, ilk ve orta öğretim resmi ve özel okul binaları ile özel eğitime muhtaç bireylerin devam ettikleri öğretim kurumlarına yüz metreden yakın mesafe içinde,
c-İlk ve orta öğretim öğrencilerinin devam ettiği kurs, dershane ve bu öğrencilerin kaldığı öğrenci yurtlarının bulunduğu binalarda, İtfaiye, ambulans gibi müdahale ve yardım hizmetlerinin kolaylıkla ulaşamayacağı yerlerde, Binaların ortak kullanılan bağımsız bölümlerinde,
d-Genel güvenlik ve asayişin korunması yönünden sakıncalı olan yerlerde,
e-Sabit veya seyyar olarak kullanılan kara, deniz, hava ve her çeşit taşıma araçlarında.
f-Derneğin yerleşim yerinin bulunduğu binada dernek lokali açılabilir. Ancak, dernek lokali olarak açılan yerin iç kapı girişinin diğer bağımsız bölüm veya oda ve benzeri gibi bölümlerden ayrı olması ve bunlara açılan kapılarının bulunmaması zorunludur.
Başvuru İl merkezlerinde açılacak lokaller için valiliğe, Büyükşehir belediyesi sınırları içinde kalan ilçeler dahil olmak üzere diğer ilçelerde açılacak lokaller için kaymakamlığa bir dilekçe ile başvurulur.
2- BAŞVURU İÇİN İSTENEN BELGELER
Dernekler yönetmeliği 58. Maddesine göre; Lokal izin başvurusu için istenilen belgeler aşağıdaki gibidir.
a-Lokal açılması konusunda alınmış yönetim kurulu kararının örneği,
b-Lokal olarak açılacak yerin tapu senedi örneği, kiralık ise kira kontratının örneği
c-Ana gayrimenkulün tapu kayıtlarında mesken olarak görünen yerler için kat maliklerinin oy Birliği ile aldıkları kararın örneği, mesken ve işyerinin birlikte yer aldığı binalarda mesken sahiplerinin tamamının onayı ve işyeri sahiplerinin oy çokluğu ile aldıkları kararın örneği, iş hanlarında ise yönetim kurulu kararı örneği,
d-Derneklerin; belediye ve mücavir alanlar içinde açacakları lokaller için yapı kullanma (iskan) izin belgesi, bu belgenin bulunmadığı durumlarda ise ilgili belediyeden alınacak söz konusu yerin lokal olarak kullanılmasında sakınca olmadığına dair belge; bu alanlar dışındaki lokaller için bayındırlık ve iskan müdürlüklerinden alınacak lokal olarak kullanılmasında sakınca olmadığına dair belge.
Belgeleri eksik olan veya mevzuata uygun olmayan başvurular değerlendirmeye alınmaz ve eksikliklerin tamamlanması için otuz günlük ek süre tanınır. Bu süre sonunda eksikliklerin tamamlanmaması halinde başvuru işlemden kaldırılır.
Lokal olarak açılan yerin yerleşim yerinin değiştirilmesi halinde yukarıda sayılan işlemler tekrar edilir. Yani lokalin başka bir adrese taşınması durumunda aynı işlemler yeniden yürütülür.
Eski adres için verilmiş olan lokal izni iptal edilir.
3-İZİN ALMA İŞLEMİ
Dernekler kanunu 26.cı madde de derneklerin izin ile kurabileceği tesislere ilişkin düzenlemeler bulunmaktadır. Madde metni aynen aşağıdaki gibidir.
Derneklerin izinle kurabileceği tesisler
Madde 26- Derneklerin, tüzüklerinde gösterilen amaçları gerçekleştirmek üzere, eğitim ve öğretim faaliyetleri için yurt, pansiyon; üyeleri için lokal açmaları ve lokallerinde alkollü içki kullanılması ile bu tesislerin işletilmesi mülkî idare amirinden izin almalarına bağlıdır. Bu tesislerin açılmasına ilişkin esas ve usuller yönetmelikte düzenlenir.
Dernekler yönetmeliğinin 59. Maddesine göre; İl merkezlerinde açılacak lokallerin iş ve işlemleri il sivil toplumla ilişkiler müdürlüklerince, diğer ilçelerde açılacak lokallerin iş ve işlemleri ilçe sivil toplumla ilişkiler büro şefliklerince yürütülür. Büyükşehir belediyesi sınırları içinde kalan ilçelerde ise bu görevler, kaymakamlık yazı işleri müdürlüklerince yerine getirilir.
Lokal olarak açılacak yerin ve bulunduğu binanın fenni ve yangın güvenliği ile toplum sağlığı ve çevre bakımından belediyece, genel güvenlik ve asayişin korunması yönünden kolluk kuvvetlerince incelenmesi istenir. Gerek görülen hallerde, ayrıca ilgili diğer kurum ve kuruluşlardan inceleme yapılması istenebilir.
Başvuru belgeleri ve inceleme sonuçları olumlu olan derneklere, mülki idare amirince lokal açma ve işletme izni verilir. Lokal açma ve işletme belgesinde çalışma şartları belirtir.
İki nüsha olarak düzenlenen Lokal Açma ve İşletme izin Belgesinin (Yönetmelik EK- 20) bir örneği ilgili derneğe verilir; diğer örneği derneğin il dernekler müdürlüğündeki dosyasında saklanır. Lokalin hangi derneğe ait olduğunun belirtildiği en az 50×75 cm ebadında ……..derneği Lokali ibaresinin yazılı olduğu levha ile en az 20×30 cm ebadında “Üye olmayan giremez” ibaresinin yazılı olduğu levhanın, dışarıdan ilk bakışta görülebilecek bir yere asılması zorunludur.
Lokal açma ve işletme belgesi düzenlendikten sonra 15 gün içinde dernekler birimlerince; kolluk amirliği, belediye, alkollü içki kullanılmasına izin verilenler için tekel idaresi, çevre müdürlükleri ile derneğin bağlı bulunduğu vergi dairesine lokalin açıldığı bildirilir. Kolluk kuvvetleri bu bilgilere istinaden izinsiz açılan lokalleri men eder.
4- SORUMLU MÜDÜR
Dernekler yönetmeliğinin 60.cı maddesine göre; Her dernek lokaline, yönetim kurulu kararıyla sorumlu bir müdür tayin edilerek mülki idare amirine bildirilir. Sorumlu müdür, dernek lokalinin mevzuata ve ruhsata uygun olarak işletilmesinden sorumludur. Sorumlu müdür değişikliği, 15 gün içinde mülki idare amirliğine bildirilir. Dolayısı ile her dernek lokal için sorumlu müdürü kendisi tayin eder değişiklik kaymakamlığa bildirilir. Lokal müdürü yönetim kurulu kararıyla ücretli veya fahri olarak görevlendirilir. bunların dernek üyesi olması şart değildir. Lokalin işletmesi, dernek tarafından görevlendirilen bir lokal müdürünün sorumluluğunda müstecire de yaptırılabilir.
5-ALKOLLÜ İÇKİ KULLANILMASI
Dernekler yönetmeliğinin 61.maddesine göre; Dernek lokallerinde alkollü içki kullanılması mülki idare amirinin iznine bağlıdır.
Ancak, alkollü içki izni verilebilmesi için dernek lokalinin içkili yer bölgesi içinde bulunması ve içki satış belgesi alınması zorunludur.
Gençlik, spor veya gençlik ve spor kulüplerinin sosyal amaçlı tesisleri ile lokallerinde alkollü içki kullanılmasına izin verilmez.
Alkollü içki kullanılmasına izin verilen lokallerde içki servisi, ancak izin verilen lokal içinde yapılabilir. Lokalin etrafında, yol kenarlarında veya yaya kaldırımlarında masa konularak veya ayakta içki servisi yapılamaz.
6-LOKALLERDE ÇALIŞACAK KİŞİLER
Dernekler yönetmeliğinin 62.ci maddesine göre; Alkollü içki kullanılmasına izin verilen lokallerde 18 yaşından küçükler çalıştırılamaz.
Lokallerde çalışanlar için dernek yönetim kurulu başkanının imzasını taşıyan bir kimlik belgesi düzenlenir. Çalışanlar lokalde bulundukları sürece bu kimliği ilk bakışta görülebilecek şekilde üzerlerinde taşımak zorundadırlar.
7-LOKAL YÖNERGESİ
Dernek lokalleri, yönetim kurullarınca bu Yönetmelikte belirtilen esas ve usullere uygun olarak hazırlanan yönergeye göre işletilir. Dernekler yönetmeliği 63.maddesi gereği Lokal Yönergesinde aşağıda gösterilen hususların belirtilmesi zorunludur.
a-Dernek lokalin çalışma şartı (Kapsam, Amaç ve Dayanak)
b-Dernek Lokalin Çalışma Saatleri
c-Sorumlu müdürün yetki ve görevleri
d-Lokalde gerçekleştirilecek hizmetler ve faaliyetler
e-Lokalde alkollü içki kullanılıp kullanılmayacağı, eğer kullanılacak ise de ne şekillerde olacağı
f-Lokalin seminer, yemek, düğün, nişan, konferans ve benzeri toplantılar için dernek üyelerine tahsis edilme şekli ve şartları
9-LOKALDEN YARARLANMA
Dernekler yönetmeliğinin 64. Maddesine göre; Lokalden yararlanacak üyelere, dernek üyeliğine kabul kararının tarih ve sayısı ile dernek başkanının imzası bulunan lokal kimlik kartı verilir. Üyeler lokalde bulundukları sürece bu kimliği üzerlerinde taşımak ve denetimler sırasında bu kartı göstermek zorundadırlar. Lokale o derneğin üyesi olmayanlar giremez.
Ancak, üyelerin beraberindeki misafirleri lokallere kabul edilebilir. Misafirler lokalde bulundukları sürece, misafir kartlarını ilk bakışta görülecek şekilde üzerlerinde taşımak zorundadırlar.
10-LOKALLERİN DENETİMİ
Dernekler yönetmeliğinin 65. Maddesine göre; Lokallerin işletme ve açma belgesinde yer alan usullere göre işletilip işletilmediğini mülki idari amiri denetletebilir. Bu denetim kolluk kuvvetleri ve dernekler birimi ile birlikte yapılır.
Dernek denetiminde önceden bildirim esastır. Ancak lokal denetlenmesinde mesai içine denetleme ve bildirimde bulunma şartı aranmaz. İzinsiz içki kullanıldığı, kumar oynatıldığı, umuma açık yer haline geldiği veya lokal yönergelere aykırı hareket edildiği tespit edilen lokaller geçici süre ile faaliyetten men edilirler. Kanunda yazılı olan fiiller nedeni ile üç defa men edilen lokalin izin belgeleri, mülki idari amirliği tarafından iptal edilir.
Bir lokale eğer faaliyetten men kararı verilir ise, bu karar önce sorumlu lokal müdürlüğüne ve yönetim kuruluna tebliğ edilir. 2 günü geçmeyecek şekilde kararın uygulanması için süre verilir. Tebliğde görevlendirilecek yönetim kurulu üyesi veya yönetim kurulu başkanı ile lokal müdürünün mühürleme yapılacağı esnada hazır bulunması gerektiği belirtilir.
Bozulacak mal veya özel eşyaların, lokalin kapalı olduğu süreçte alınmasına izin verilir. Kapı ile pencereler kapatılır ve lokalin girişi mühürlenir. Kararın uygulanması için tutanak hazırlanır ve kapatılma süresi tutanağa eklenir. Görevlendirilecek yönetim kurulu üyesi veya dernek yönetim kurulu başkanı ve sorumlu müdür tarafından düzenlenen tutanak imzalanır.
11-FAALİYETTEN GEÇİCİ OLARAK MEN ETME
Dernekler yönetmeliğinin 66. Maddesine göre; Kumar oynatıldığı, izinsiz içki kullanıldığı, umuma açık yer durumuna geldiği veya lokal yönergesine aykırı hareket edildiği tespit edilen lokaller, mülki idare amiri tarafından otuz günü geçmemek üzere geçici süreyle faaliyetten men edilir. Yukarıdaki fıkrada yazılı fiiller sebebiyle üç defa faaliyetten men edilen lokallerin izin belgeleri, mülki idare amirince iptal edilir.
12-LOKAL AÇMA VE ÇALIŞMA İZNİNİN İPTALİ
Dernekler yönetmeliğinin 67. Maddesine göre; Yapılan denetimler neticesinde, uyuşturucu madde imal edildiği, satıldığı, kullanıldığı veya bulundurulduğu; 6136 sayılı Kanuna aykırı silah bulundurulduğu veya satıldığı; genel güvenliğe ve genel ahlaka aykırı faaliyetlerde bulunulduğu tespit edilenlerin lokal açma ve işletme izin belgeleri mülki idare amirince iptal edilir. Ayrıca, konusu suç teşkil eden fiillerin işlenmesi durumunda, soruşturma evrakı derhal Cumhuriyet Başsavcılığına gönderilir.
13-FAALİYETTEN MEN KARARININ UYGULANMASI
Dernekler yönetmeliğinin 68. Maddesinde faaliyetten men kararına ilişkin düzenlemeler yapılmıştır.
Faaliyetten men kararı aşağıdaki esaslar çerçevesinde yerine getirilir. Karar, dernek yönetim kuruluna ve lokal müdürüne tebliğ edilir kararın uygulanması için iki günden fazla olmamak üzere süre verilir. Tebliğde dernek yönetim kurulu başkanı veya görevlendirilecek yönetim kurulu üyesi ile lokal müdürünün, mühürlemenin yapılacağı sırada hazır bulundurulması gerektiği de belirtilir. Lokalin kapalı olduğu süre içinde bozulabilecek mallar ile kişilerin özel eşyalarının çıkarılmasına izin verilir. Lokalin pencereleri ve diğer kapıları kapatılır ve lokalin giriş kapıları mühürlenir. Kararın uygulanmasına ilişkin düzenlenecek tutanakta, faaliyetten men kararının tarihi, sebebi ve süresi ile kapatma işlemenin tarih ve saati belirtilir ve hazır bulunanlar tarafından imzalanır.
Hazır bulunanların imzadan kaçınması halinde bu durum tutanakta belirtilir.
Sürenin dolmasını müteakip faaliyetten men edilen lokalin tekrar açılmasında da açılış tarihi ve saati yazılarak, açma ve teslim tutanağı, dernek yönetim kurulu başkanı veya görevlendirilecek yönetim kurulu üyesi ile lokal müdürü tarafından imzalanır.
14-SÜRESİNDEN ÖNCE AÇILMA
Dernekler yönetmeliğinin 69. Maddesine göre; Faaliyetten men işlemine karşı açılan davanın idare aleyhine sonuçlanması halinde; lokal bir tutanakla açılır.
Mülki idare amirleri faaliyetten geçici olarak men ettikleri lokalleri mahkeme kararları dışında, süresinden önce açamazlar.
Geçici olarak faaliyetten men edildiği halde süresinden önce açılan lokallerin açma ve işletme izinleri mülki idare amirince iptal edilir.
15-İZİNSİZ AÇILAN LOKALLER
Dernekler yönetmeliğinin 70.ci maddesinde yapılan düzenlemeye göre; İzinsiz olarak açılan veya izni iptal edildiği halde işletilen veya geçici olarak faaliyetten men edildiği halde süresinden önce açılan lokaller kolluk kuvvetlerince kapatılır.
17-DERNEK LOKALİ AÇILIŞ VE KAPANIŞ SAATLERİ
Derneğe ait olan lokal her gün saat 08.00’de açılır, 23.00’te kapatılır. Gece 23.30’dan itibaren her ne ad olmuş olursa olsun üyelere hizmet verilemez. Lokalin temizlik işlemi saat 24.00’e kadar tamamlanıp lokal kapatılmak zorundadır.
Bu tarih ve saatlerde il mülki idari amiri kararı ile değişiklik yapılabilir. Bulunduğu ilin valiliği tarafından alınan kararlara lokal açmak ve işletmek isteyen herkes tabidir.
KAYNAK
1- Dernekler Kanunu
2-Dernekler Yönetmeliği
3-Sivl Toplumla İlişkiler Genel Müdürlüğü web sitesi

Abdullah ÇAVUŞ – BİLGİ & DENEYİM PAYLAŞIM PORTALI “Bilgiye sahip olarak doğmuş birisi değilim. Öğrenmeye çalışıyorum ve Öğretmeyi seviyorum” Konfüçyüs