DERNEK GENEL KURULUNUN YETKİLERİ NELERDİR? (SORU-57)

İlgili Yazılar

DERNEK YÖNETİM VE DENETİM KURULU ÜYELERİNE ÜCRET VERİLEBİLİRMİ? (SORU-67)

28 dakika ago

DERNEKLER DIŞARIDAN DENETİM HİZMETİ SATIN ALABİLİRMİ? (SORU-66)

1 saat ago

DERNEK DENETİM KURULUNUN GÖREV VE YETKİLERİ NELERDİR? (S0RU-65)

6 saat ago

DERNEK GENEL KURULUNUN YETKİLERİ NELERDİR?

(100 SORUDA DERNEKLER KANUNU SORU-57)

Abdullah ÇAVUŞ/E.Vergi Müfettişi-Bağımsız Denetçi

4721 sayılı Türk Medeni Kanunu’nda derneğin zorunlu organları; GENEL KURUL, YÖNETİM KURULU VE DENETİM KURULU olarak belirlenmiştir.

Dernekler mevzuatı açısından, genel kurul ve genel kurul toplantıları 4721 sayılı Türk Medeni Kanunu’nda, 5253 sayılı Dernekler Kanunu’nda ve 31/03/2005 tarihli Resmi Gazete’de yayınlanan Dernekler Yönetmeliği’nde düzenlenmiştir.

Genel Kurul; Türk Medeni Kanunu’nun 73’ncü maddesi aynen aşağıdaki gibidir

Genel kurul

Niteliği ve oluşumu

Madde 73- Genel kurul, derneğin en yetkili karar organı olup; derneğe kayıtlı üyelerden oluşur.

Bu  amir hükmü gereğince derneğin en yetkili organı olup bu yetkisini, zorunlu veya ihtiyari diğer hiçbir organa devir edemez, zorunlu veya ihtiyari diğer organları belli konularda yetkilendirir veya yetki verir, belirli koşullar dahilinde tüzüğü tadil edebileceği gibi dilerse derneğin feshine de karar verebilir.

Bu itibarla genel kurul; derneğin asli sahibi ve nihai karar mercii hükmündedir.

Diğer taraftan yine Türk Medeni Kanunu’nun 83’ncü maddesinin 2’ni fıkrası “Diğer organların kararlarına karşı, dernek içi denetim yolları tüketilmedikçe iptal davası açılamaz”  amir hükmü bulunmaktadır.

Bu hükümden görüleceği üzere; derneğin Yönetim Kurulu ve Denetim Kurulu gibi zorunlu organları ile Disiplin Kurulu vb. ihtiyari kurullarınca alınan kararlardan etkilenen üyeler, bu kararlara karşı öncelikle Genel Kurul nezdinde itirazda bulunmak, burada sonuç alınamaması halinde ise dava yoluna başvurmak durumundadırlar

Bu madde hükmünden de anlaşılacağı üzere;  GENEL KURUL, derneğin en YÜKSEK DENETİM MERCİİ konumundadır.

I- MEVZUATTA GENEL KURULA İLİŞKİN HÜKÜMLER

Aşağıda genel kurula ve genel kurul toplantılarına dair bu mevzuat hükümleri belli başlıklar halinde bir araya getirilerek, dernek yöneticileri ve çalışanlarına faydalı olması amaçlanmıştır.

1. Derneklerde zorunlu bir organ olan GENEL KURUL derneğin en yetkili organı olup, kayıtlı üyelerden oluşur (TMK Md. 73).
2. Genel kurul, üyeliğe kabul ve üyelikten çıkarma hakkında son kararı verir; Genel kurul, derneğin diğer organlarını denetler ve onları haklı sebeplerle her zaman görevden alabilir. Dernek organlarını seçer (TMK Md. 80).
3. Dernekler, gerekli görülen yerlerde genel kurul kararıyla şube açabilirler (TMK Md. 94).
4. Federasyonda derneği temsil edecek üyeler, derneklerin genel kurullarınca, konfederasyonlarda federasyonu temsil edecek üyeler, federasyonların genel kurullarınca seçilirler (TMK Md. 98).
5. Genel kurul, her zaman derneğin feshine karar verebilir (TMK Md. 88).
6. Tüzük değişiklikleri genel kurul kararıyla olabilmektedir (TMK Md. 81).
7. Dernek yönetim ve denetim kurullarının kamu görevlisi olmayan başkan ve üyelerine ücret verilebilir. Verilecek ücret ile her türlü ödenek, yolluk ve tazminatlar genel kurul tarafından tespit olunur. Dernek hizmetleri için görevlendirilecek üyelere verilecek gündelik ve yolluk miktarları genel kurul tarafından tespit olunur (DK. Md. 13).
8. Dernekler genel kurullarının yetki vermesi üzerine yönetim kurulu kararıyla taşınmaz mal satın alabilir veya taşınmaz mallarını satabilirler (DK. Md. 22).
9. Federasyon kurucusu olabilmek için dernek tarafından genel kurul kararı alınmalıdır (DY Md. 9/c).
10. Dernek adlarında; Türk, Türkiye, Milli, Cumhuriyet, Atatürk, Mustafa Kemal kelimeleri ile bunların baş ve sonlarına getirilen eklerle oluşturulan kelimeler kullanılmak istendiğinde bu konuda genel kurul kararı alınması gerekmektedir (DY Md. 53, 53/e).
11. Sandık kurulabilmesi için genel kurul kararı alınması gerekmektedir (DY. Md. 72/b).
12. Sandık yönergesi genel kurulca kabul edilir (DY Md.74).
13. Derneğin iş ve işlemlerini denetleme yetkisi genel kurulundur (DK Md. 9).
14. Derneğin diğer bir organına verilmemiş olan işleri genel kurul görür (TMK Md. 80).
15. Dernek tüzüğünde genel kurula verilen diğer görevleri yapar.

II- ÖRNEK DERNEK TÜZÜĞÜNDE GENEL KURULUN GÖREVLERİNE İLİŞKİN DÜZENLEMELER

Genel kurulun yetkilerine ilişkin detaylı düzenleme dernekler yönetmeliği 9.cu maddesinde yapılmıştır.

Madde metni aynen aşağıdaki gibidir.

Genel Kurulun Görev ve Yetkileri

 Madde 9-Aşağıda yazılı hususlar genel kurulca görüşülüp karara bağlanır.

1-Dernek organlarının seçilmesi,

2-Dernek tüzüğünün değiştirilmesi,

3-Yönetim ve denetim kurulları raporlarının görüşülmesi ve yönetim kurulunun ibrası,

4-Yönetim kurulunca hazırlanan bütçenin görüşülüp aynen veya değiştirilerek kabul edilmesi,

5-Dernek için gerekli olan taşınmaz malların satın alınması veya mevcut taşınmaz malların satılması hususunda yönetim kuruluna yetki verilmesi,

6-Yönetim kurulunca dernek çalışmaları ile ilgili olarak hazırlanacak yönetmelikleri inceleyip aynen veya değiştirilerek onaylanması,

7-Dernek yönetim ve denetim kurullarının kamu görevlisi olmayan başkan ve üyelerine verilecek ücret ile her türlü ödenek, yolluk ve tazminatlar ile dernek hizmetleri için görevlendirilecek üyelere verilecek gündelik ve yolluk miktarlarının tespit edilmesi,

8-Derneğin federasyona katılması ve ayrılmasının kararlaştırılması,

9-Derneğin uluslar arası faaliyette bulunması, yurt dışındaki dernek ve kuruluşlara üye olarak katılması veya ayrılması,

10-Derneğin vakıf kurması,

11-Derneğin fesih edilmesi,

12-Yönetim kurulunun diğer önerilerinin incelenip karara bağlanması,

13-Mevzuatta genel kurulca yapılması belirtilen diğer görevlerin yerine getirilmesi,

Genel kurul, derneğin diğer organlarını denetler ve onları haklı sebeplerle her zaman görevden alabilir.

Genel kurul, üyeliğe kabul ve üyelikten çıkarma hakkında son kararı verir.

GENEL KURUL Derneğin en yetkili organı olarak derneğin diğer bir organına verilmemiş olan işleri görür ve yetkileri kullanır.