BANDROL VE ENERJİ PAYI ALACAKLARI İÇİN AF VE YENİDEN YAPILANMA (6111 SAYILI KANUN) Abdullah ÇAVUŞ/E. Vergi Müfettişi
6111
sayılı Bazı Alacakların Yeniden Yapılandırılması ile Sosyal Sigortalar ve Genel
Sağlık Sigortası Kanunu ve Diğer Bazı Kanun ve Kanun Hükmünde Kararnamelerde
Değişiklik Yapılması Hakkında Kanun 25/2/2011 tarihli ve 1. Mükerrer 27857
sayılı Resmi Gazetede yayımlanmış ve Kanunun bazı alacakların yeniden
yapılandırılmasına ilişkin hükümleri yayımı tarihinde yürürlüğe girmiştir.
Beş
kısımdan oluşan 6111 sayılı Kanunun; Birinci Kısmında genel hükümler, İkinci
Kısmında Maliye Bakanlığına, Gümrük Müsteşarlığına, il özel idarelerine ve
belediyelere bağlı tahsil dairelerince takip edilen amme alacakları ile
belediyelerin ve büyükşehir belediyeleri su ve kanalizasyon idarelerinin bazı
alacaklarına ilişkin hükümler (birinci bölümünde tahsilatın hızlandırılmasına
ilişkin hükümler, ikinci bölümünde inceleme ve tarhiyat safhasında bulunan
işlemler, üçüncü bölümünde matrah ve vergi artırımı, dördüncü bölümünde stok
beyanları), Üçüncü Kısmında Sosyal Güvenlik Kurumuna bağlı tahsil dairelerince
takip edilen alacaklara ilişkin hükümler, Dördüncü Kısmında çeşitli ve ortak
hükümler yer almakta olup, Beşinci Kısmında ise bazı kanunlarda değişiklik yapılmasına
ilişkin hükümler ve son hükümlere yer verilmiştir.
6111 sayılı kanunun 17/8-a ve b
maddelerinde, 3093 sayılı TRT Gelirleri Kanunu hükümleri gereği, TRT tarafından
tahsil edilmekte olan bandrol ücretleri ve TRT enerji payı gelirleri
konularında da düzenleme yapılmış bulunmaktadır.
Yapılan
düzenleme ile Kurumumuza 31.12.2010 tarihinden önceki dönemler için borcu olan TRT’ye
bandrol ve Enerji payı ödemekte olan mükelleflere önemli ödeme kolaylığı
sağlanmıştır.
6111
sayılı kanunda 3093 sayılı TRT Gelirleri Kanunu kapsamında tahsil edilmekte
olan bandrol ücreti ve TRT enerji payı alacaklarına ilişkin düzenlemeler
aşağıdaki gibidir.
Madde
17/8- a) 4/12/1984 tarihli ve 3093 sayılı Türkiye Radyo-Televizyon Kurumu
Gelirleri Kanunu uyarınca 31/12/2010 tarihine kadar (bu tarih dâhil) Türkiye
Radyo-Televizyon Kurumuna bildirilmesi gereken yükümlülüklere ilişkin olup bu
Kanunun yayımlandığı tarihe kadar (bu tarih dâhil) vadesi geldiği halde
ödenmemiş veya ödeme süresi geçmemiş olan elektrik enerjisi satış bedeli payı
ve bandrol ücretlerinin aslı ile bu alacaklara bağlı gecikme faizi ve faiz
yerine bu Kanunun yayımlandığı tarihe kadar TEFE/ÜFE aylık değişim oranları
esas alınarak hesaplanacak tutarın, 31/12/2010 tarihinden önce yapılan
tespitlere ilişkin olup bu Kanunun yayımlandığı tarih itibarıyla vadesi geldiği
halde ödenmemiş olan idari para cezalarının % 25’inin; dava açılmaması, açılmış
davalardan vazgeçilmesi şartıyla, bu Kanunda belirtilen süre ve şekilde tamamen
ödenmesi halinde, bu alacaklara bağlı gecikme faizi ve faizin tamamı ile idari
para cezalarının kalan % 75’inin tahsilinden vazgeçilir. Bu hükümden
yararlanmak üzere başvuruda bulunan borçluların bu fıkra hükmünden
yararlanabilmesi için ilk taksit ödeme süresi içerisinde Kurum tarafından
hesaplanan takip masraflarını da ödemeleri şarttır.Madde
17/8-b) Bu fıkranın kapsadığı dönemlere ilişkin olarak, bu Kanunun yayımlandığı
tarihten önce başlanıldığı halde, bu tarihe kadar tamamlanamamış olan bandrol
ücretleri ve elektrik enerjisi satış bedeli payına ilişkin incelemelere devam
edilir. Bu incelemelerin tamamlanmasından sonra hesaplanan bandrol ücretleri ve
elektrik enerjisi satış bedeli payının tamamı ve kesilen idari para cezalarının
% 25’i ile bu tutarlara gecikme faizi ve faiz yerine bu Kanunun yayımlandığı
tarihe kadar TEFE/ÜFE aylık değişim oranları esas alınarak hesaplanacak tutar
ile bu tarihten sonra ilgiliye yapılacak bildirim tarihine kadar geçen süre
için 6183 sayılı Kanunun 51 inci maddesine göre belirlenen oranda hesaplanan
faizin tamamının, bildirim tarihinden itibaren altmış gün içerisinde yazılı
başvuruda bulunularak, ilk taksit başvuru süresinde başlamak üzere ikişer aylık
dönemler halinde altı eşit taksitte ödenmesi şartıyla, bandrol ücretine bağlı
idari para cezalarının kalan % 75’i ile gecikme faizi ve faizin tamamının
tahsilinden vazgeçilir. Hükümleri bulunmaktadır.
Buna
hükümlerden hareketle kanun kapsamındaki TRT alacaklarının kapsamı, dönemleri,
ödeme süreleri, taksit sayıları, taksitlere uygulanacak olan katsayı, vazgeçilen
alacak tutarları ve başvuru şartları aşağıda
olduğu gibidir.
1- KANUN KAPSAMINA GİREN ALACAĞIN TÜRÜ
6111
sayılı kanun ile yapılan düzenleme sonucu kanun kapsamına giren TRT alacakları
şunlardır.
a- Bandrol Ücreti Gelirleri:
3093
sayılı TRT Gelirleri Kanunu hükümlerine göre bandrole tabi cihazların
satışından önce bir defaya mahsus olmak üzere, bu cihazların imalatçı veya
ithalatçıları tarafından kanunda yazılı matrah ve oranlar dahilinde TRT’ye
ödenmekte olan bandrol ücreti gelirleri.
b- Bandrolsüz Cihaz Satan ve Alanlar Adına
Kesilen İdari Para Cezaları:
3093
sayılı TRT Gelirleri Kanununun 6. maddesi ile 5326 sayılı Kabahatler Kanunu
uyarınca bandrolsüz cihaz satan ve alanlar adına kesilmekte olan idari para
cezaları.
c-Nihai Tüketicilere Yapılan Elektrik
Enerjisi Satışları Üzerinden Tahsil Edilmekte Olan TRT Enerji Payları:
3093
sayılı TRT Gelirleri Kanununun 4/c ve 5/c maddesi hükümlerine göre, nihai
tüketicilere elektrik enerjisi satan lisans sahibi tüzel kişilerce bu satışlar
üzerinden kanunda gösterilen matrah ve nispetler dahilinde TRT’ye yapılan TRT
enerji payı ödemeleri.
d-Gecikme Faizi ve Faizler:
3093
sayılı TRT Gelirleri Kanunun 5/a maddesine göre bandrol ücreti alacaklarının
kanuni süresinde ödenmemesi halinde ödenmeyen süreler için en yüksek ticari
kredi faizi oranında hesaplanan ve 6183 sayılı kanuna göre tahsil edilmekte
olan faizler.
3093
sayılı TRT Gelirleri Kanunun 5/c maddesi uyarınca, nihai tüketicilere yapılan
elektrik enerjisi satışı üzerinden, lisans sahibi tüzel kişiler tarafından
hesaplanarak TRT’ye yapılması gereken ödemelerin geciktirilmesi halinde, her
geçen ay ve kesri için, nihai tüketiciye elektrik enerjisi satışı yapan lisans
sahibi tüzel kişilere 6183 sayılı Amme Alacaklarının Tahsil Usulü Hakkında
Kanunda öngörülen gecikme zammı oranında yürütülmekte olan gecikme faizi.
2- YAPILANDIRMA KAPSAMINDAKİ ALACAĞIN
DÖNEMİ:
6111
sayılı kanunda kanun kapsamındaki alacakların dönemi ile ilgili olarak
31.12.2010 tarihi belirlenmiş durumdadır.
Bilindiği
üzere 3093 sayılı kanunun 5. maddesinde TRT enerji payı alacakları ve bandrol
ücreti alacaklarının Kurumumuza intikali ile ilgili değişik ödeme süreleri
tespit edilmiş durumdadır.
Buna
göre; Nihai tüketiciye elektrik enerjisi satışı yapan lisans sahibi tüzel kişiler,
3093 sayılı Kanunun 4 üncü maddesinin (c) bendine göre hesaplanacak bedeller en
geç tahakkuku takip eden ikinci ayın yirmi beşinde TRT’ye ödemek zorundadırlar.
3093
sayılı Kanun hükümleri gereği bandrole tabi cihaz imalatçısı veya ithalatçısı
olup bu cihazları satan mükellefler tarafından kanunda gösterilen matrah ve
oranlar dahilinde satıştan önce tahsil edilecek olan bandrol ücreti gelirleri
ise imalatçı veya ithalatçılar tarafından en geç müteakip üçüncü ayın onuna
kadar Türkiye Radyo-Televizyon Kurumuna bir beyanname ile bildirerek ve aynı
süre içerisinde ödemekle yükümlüdürler.
Bu
hükümlerden hareketle;
a- Enerji Payı Gelirlerinde Yapılandırılan
Alacağın Dönemleri:
Enerji
Payı Geliri ile ilgili olarak lisans sahibi tüzel kişilerce nihai tüketicilere
yapılan satışlar üzerinden tahsil edilen TRT payları ile ilgili olarak Kasım ve
Aralık 2010 dönemlerine beyan ve ödeme dönemi Kasım ayı için 25 Ocak 2011,
Aralık ayı için ise 25 Şubat 2011 dönemleri olacağı için bu dönemlere ilişkin
anılan tarihlerde ödenmesi gereken alacaklarda 6111 sayılı kanun kapsamında
değerlendirilecektir.
b-Bandrol Ücreti Gelirlerinde
Yapılandırılan Alacağın Dönemleri:
Bandrole
tabi cihaz imalatçısı veya ithalatçısı mükelleflerce bu cihazların satışından
önce tahsil edilerek kurumumuza ödenmesi gereken bandrol ücreti gelirlerinden
Ekim,Kasım,Aralık dönemlerinde tahsil
edilenler yukarıda belirtilen kanun hükümleri gereği takip eden üçüncü ayın
onuna kadar Kurumumuza bir beyanname ile beyan edilip ödenmek zorunda olduğu
için, Ekim,Kasım;Aralık 2010 dönemlerine ait olan alacaklarımızdan sırasıyla
Ocak,Şubat ve Mart 2011 dönemlerinde
ödenecek olan alacaklarda 6111 sayılı kanun kapsamında değerlendirilecektir.
3- 6111
SAYILI KANUN KAPSAMINDA YENİDEN YAPILANDIRMA HALİNDE KURUMUMUZCA VAZGEÇİLEN
ALACAK TUTARLARI:a- Alacak Asılları:
6111
sayılı kanun kapsamında yeniden yapılandırmaya tabi tutulacak olan bandrol
ücreti ve TRT enerji payı alacaklarının asıllarının tamamının ödenmesi
gerekmektedir. Alacak asılları konusunda indirim yoktur.
b- İdari Para Cezaları:
3093
sayılı TRT Gelirleri Kanununun 6. maddesine göre bandrolsüz cihaz satan
mükellefler adına bandrolsüz satılan cihazın satış bedeli kadar idari para
cezası kesilmesi gerekmektedir. Bandrolsüz cihazı satın alan, kullanan ve devir
alanlara ise bandrole tabi cihazın satış bedelinin yarısı kadar idari para
cezası kesilmektedir. Anılan idari para cezaları 5326 sayılı kabahatler
kanunundaki süreler dahilinde kurumumuza ödenmek zorundadır. Kanuni sürelerinde
ödenmeyenlerin cebri tahsil işlemleri ise 6183 sayılı Amme Alacaklarının Tahsil
Usulü Hakkındaki Kanun hükümlerine göre yerine getirilmektedir.
Mükelleflerce
kanun kapsamında idari para cezalarının yapılandırılmasının talep edilmesi
halinde 31.12.2010 tarihinden önceki dönemlere ilişkin idari para cezalarının
%75 inden vazgeçilmektedir.c- Gecikme Faizi ve Faizler:
6111 sayılı
kanundan yararlanmak isteyen mükellefler; bandrol ve enerji payı alacaklarının
kanuni süresinde ödenmemesi halinde 2. maddede belirtilen şekilde uygulanmakta
olan faiz ve faizler yerine ilgili yıllardaki TEFE/ÜFE ortalamasına göre
bulunacak faizler üzerinden borçlarını ödeyeceklerdir.
Sonuç
olarak, bandrol ücreti borcu olan mükellefler için en yüksek ticari kredi faizi
yerine (ki halen %70 olarak uygulanmakta) TEFE/ÜFE oranında faiz ödemek
suretiyle borçlarını ödeyebileceklerdir.
Keza
enerji payı alacaklarının kanuni süresinde ödenmemesi halinde 6183 sayılı kanun
uyarıca uygulanmakta olan gecikme faizi yerine de TÜFE/EFE oranlarında faiz
uygulanacak olup, daha önce hesaplanan faizler terkin edilecektir.
4- DAVA KONUSU YAPILMIŞ ALACAKLARDA
YAPILANDIRMA:
6111
sayılı kanunun 17/8-a-b maddelerine göre; Kurumumuz tarafından yapılan Bandrol
ücreti ana para ve faizi ile bandrolsüz cihaz satışlarından dolayı kesilen
idari para cezaları ve TRT enerji payı aslı ve faizlerine karşı açılan
davalardan mükelleflerce vazgeçilmesi ve dava masrafların talepte bulunan mükelleflerce
ilk taksitin ödenme süresi içerisinde ödenmesi halinde 6111 sayılı kanun
hükümlerinden yararlanarak borçlarını yeniden yapılandırmaları mümkün
bulunmaktadır.
5- 6111 SAYILI KANUNDAN YARARLANMAK
İÇİN SON BAŞVURU TARİHİ:
6111
sayılı Kanun hükümlerinden yararlanmak isteyen borçluların kanunun 18.
maddesine göre Kanunun yayımlandığı tarihi izleyen ikinci ayın sonuna kadar
ilgili idareye başvuruda bulunmaları gerekmektedir. Buradan hareketle, söz
konusu yapılandırma için TRT’ye son başvuru tarihi olarak 30.04.2011 tarihi
belirlenmiştir.
Bununla
birlikte kanunun 17/8-b maddesine göre; 31.12.2010 tarihinden önceki dönemlere
ilişkin olarak incelemesine başlanılmış olan mükellef incelemelerine devam
edileceği ve anılan dönemlere ilişkin inceleme raporlarından hareketle
yapılacak tarhiyatların mükelleflere tebliğinden itibaren 60 gün içerisinde
başvurulması halinde 6111 sayılı kanun hükümlerinden ileriye dönük
yararlanılması da mümkün bulunmaktadır.
6- ÖDEME SÜRELERİ VE TAKSİT:
6111
sayılı kanunun 18. maddesine göre kanundan yararlanmak isteyenlerin kanun
kapsamındaki alacaklarını peşin olarak ödeyebilecekleri gibi maksimum 18 taksit
halinde de ödeyebileceklerdir.
Anılan
maddeye göre TRT alacaklarının peşin yada taksitli ödenmesi halinde ilk taksiti
kanunun yayım tarihini takip eden üçüncü ayın sonuna kadar ödenebilecektir.
Kanuna göre; Taksitle ödenmek istenmesi
halinde, ilgili maddelerde yer alan hükümler saklı kalmak şartıyla, borçluların
başvuru sırasında altı, dokuz, oniki veya on sekiz eşit taksitte ödeme
seçeneklerinden birini tercih etmeleri şarttır. Tercih edilen taksit süresinden
daha uzun bir sürede ödeme yapılamaz.
7- TAKSİTLE YAPILACAK ÖDEMELERİNDE
İLGİLİ MADDELERE GÖRE BELİRLENEN İLAVE
TUTAR:
Taksitle
ödeme talep edilmesi halinde taksit dönemleri için kanunun 18/c maddesinde belirlenen oranlarda ilave yapılacağı hüküm
altına alınmıştır.
Buna
göre toplam alacak;
a-
Altı eşit taksit için (1,05)
b-
Dokuz eşit taksit için (1,07)
c- On
iki eşit taksit için (1,10)
d- On
sekiz eşit taksit için (1,15)
Katsayısı
ile çarpılacak ve bulunan tutar taksit sayısına bölünmek suretiyle ikişer aylık
dönemler halinde ödenecek taksit tutarı hesaplanacaktır.
8- SÜRESİNDE ÖDENMEYEN TAKSİTLER:
Kanunun
19. maddesine göre; Kanuna göre ödenmesi gereken taksitlerden; bir takvim
yılında iki veya daha az taksitin, süresinde ödenmemesi veya eksik ödenmesi
halinde, ödenmeyen veya eksik ödenen taksit tutarlarının son taksiti izleyen
ayın sonuna kadar, gecikilen her ay ve kesri için 6183 sayılı Kanunun 51 inci
maddesine göre belirlenen gecikme zammı oranında hesaplanacak geç ödeme zammı
ile birlikte ödenmesi şartıyla bu kanun hükümlerinden yararlanılır.
Süresinde
ödenmeyen veya eksik ödenen taksitlerin belirtilen şekilde de ödenmemesi veya
bir takvim yılında ikiden fazla taksitin süresinde ödenmemesi veya eksik
ödenmesi halinde matrah ve vergi artırımına ilişkin hükümler saklı kalmak
kaydıyla bu Kanun hükümlerinden yararlanma hakkı kaybedilir.