Abdullah ÇAVUŞ – BİLGİ & DENEYİM PAYLAŞIM PORTALI “Bilgiye sahip olarak doğmuş birisi değilim. Öğrenmeye çalışıyorum ve Öğretmeyi seviyorum” Konfüçyüs
İlgili Yazılar
DERNEKLER YURT DIŞINDAN YARDIM ALIP YARDIM VEREBİLİRMİ?
(100 SORUDA DERNEKLER KANUNU SORU-38)
Abdullah ÇAVUŞ/E.Vergi Müfettişi-Bağımsız Denetçi
Sivil Toplumla İlişkiler Genel Müdürlüğü web sayfasında yer alan istatistiklere göre ülkemizde faaliyet izni verilen YABANCI DERNEK SAYISI 114 olarak gözükmektedir.
3335 Sayılı Uluslararası Nitelikteki Teşekküllerin Kurulması Hakkında Kanun Kapsamında; Uluslararası alanda beraberlik ve işbirliği yapılmasında fayda görülen hallerde, Türk ve yabancı hakiki veya hükmi şahısların veya yalnız hükmi şahısların, kazanç paylaşma amacı dışında ve kanunlarla yasaklanmamış olmak kaydıyla ekonomik ve teknik alanlarda işbirliğini geliştirmek, bu konularda bilgi, görgü ve karşılıklı teknolojilerinden yararlanmak maksadıyla İzin Verilen Kuruluş sayısı ise 55 olarak gözükmektedir.
Bu kuruluşlarda Dernekler Kanunu hükümlerine göre faaliyet göstermektedirler.
I- YABANCI DERNEKLER İLE İLGİLİ MEVZUAT
1-DERNEKLER KANUNU
Dernekler Kanunun 5.ci maddesinde “ Yabancı dernekler, Dışişleri Bakanlığının görüşü alınmak suretiyle İçişleri Bakanlığının izniyle Türkiye’de faaliyette veya işbirliğinde bulunabilir, temsilcilik veya şube açabilir, dernek veya üst kuruluş kurabilir veya kurulmuş dernek veya üst kuruluşlara katılabilirler.”
Hükmü bulunmaktadır.
Dernekler Kanunu”nun 21 inci maddesinde “Dernekler mülki idare amirliğine önceden bildirimde bulunmak şartıyla yurt dışındaki kişi, kurum ve kuruluşlardan ayni ve nakdi yardım alabilirler. Bildirimin şekli ve içeriği yönetmelikle düzenlenir. Nakdi yardımların BANKA ARACILIĞIYLA alınması zorunludur.
Yurt dışına yapılacak yardımlar ise, yardım yapılmadan önce dernekler tarafından mülki idare amirliğine bildirilir. Bildirimin şekli ve içeriği ile yurt dışına yapılacak yardımlara ilişkin usul ve esaslar yönetmelikte düzenlenir.”
Hükmü bulunmaktadır.
2-DERNEKLER YÖNETMELİĞİ
Dernekler yönetmeliğinin 18.ci maddesinde “Kanunun 5 inci maddesi kapsamında faaliyet izni verilen yabancı dernekler ile yabancı vakıflar ve kar amacı gütmeyen kuruluşlar, mülki idare amirliğine önceden bildirimde bulunmak şartıyla yurt dışındaki kişi, kurum ve kuruluşlardan ayni ve nakdi yardım alabilirler. Nakdi yardımların bankalar aracılığıyla alınması ve kullanılmadan önce bildirim şartının yerine getirilmesi zorunludur.
Yabancı dernekler ile yabancı vakıfların ve kar amacı gütmeyen kuruluşların şube ve temsilciliklerinin genel merkezinden aldığı paralar da aynı usulle bildirime tabidir.”
Hükmü bulunmaktadır.
II- UYGULAMA ESASLARI
Dernekler Yönetmeliğinin 18 ve 19.cu maddesinde uygulama esasları detaylı olarak belirlenmiştir.
Dernekler kanunu ve dernekler yönetmeliğindeki bulunan yukarda hükümlerden hareketle dernekler kanunun 5 inci maddesi kapsamında faaliyet izni verilen yabancı dernekler ile yabancı vakıflar ve kar amacı gütmeyen kuruluşlar, mülki idare amirliğine önceden bildirimde bulunmak şartıyla yurt dışındaki kişi, kurum ve kuruluşlardan ayni ve nakdi yardım alabilirler.
Nakdi yardımların bankalar aracılığıyla alınması ve kullanılmadan önce bildirim şartının yerine getirilmesi zorunludur.
Yabancı dernekler ile yabancı vakıfların ve kar amacı gütmeyen kuruluşların şube ve temsilciliklerinin genel merkezinden aldığı paralar da aynı usulle bildirime tabidir. Yurt dışına yapılacak yardımlar ise, yardım yapılmadan önce dernekler tarafından mülki idare amirliğine bildirilir.
Yabancı dernekler ile yabancı vakıfların ve kar amacı gütmeyen kuruluşların şube ve temsilciliklerinin genel merkezine ve yurt dışına gönderdiği para ve yardımlar da aynı usulle bildirime tabidir.
Bu bildirimler dernekler bilgi sistemi (DERBİS) üzerinden dışişleri bakanlığı ile paylaşılır. Ancak afet veya acil durumlarda bu bildirim afet veya acil durumun gerçekleştiği tarihten itibaren otuz gün içinde yapılabilir.
Belirli bir proje kapsamında farklı tarihlerde yapılan yardımlara ilişkin yurt dışı bildirimi tek seferde yapılabilir.
Yurt dışına yapılacak YÜZ BİN TÜRK lirasını veya ON BİN AVRO veya eşiti dövizi aşan nakdi yardımların, bankalar ve diğer finans kuruluşları veya posta ve telgraf teşkilatı anonim şirketi aracılığıyla yapılması esastır.
Ancak, finansal erişimin güç olduğu ülkelere yapılacak yardımlar finans kuruluşları kullanılmaksızın ilgili mevzuata göre nakit beyan formu ile gümrük idaresine beyan edilmek suretiyle yapılabilir.
Gümrükte beyan edilme suretiyle yurt dışına para çıkışı yapılan durumlarda ilgili beyan, veriliş tarihinden itibaren en geç otuz gün içinde dernek tarafından mülki idare amirliğine bildirilir.
Yardım gerçekleştirildikten sonra faaliyet sonuç bildirimi doksan gün içerisinde mülki idare amirliğine verilir. Bu bildirime, yapılan yardımların gerçekleştiğine ilişkin form ve görsel materyaller ve benzeri kanıtlayıcı belgeler eklenir.
Türk lirası cinsinden parasal tutarlar, her yıl bir önceki yıla ilişkin olarak 213 sayılı vergi usul kanunu uyarınca tespit ve ilan edilen yeniden değerleme oranında, takvim yılı başından geçerli olmak üzere arttırılarak uygulanır. Ancak, güncellemede bir Türk lirasının altındaki tutarlar dikkate alınmaz.
Yurt dışına yardım yapacak dernekler ve Kanunun 5 inci maddesi kapsamında faaliyet izni verilen yabancı dernekler ile yabancı vakıflar ve kar amacı gütmeyen kuruluşlar, yardım yapılmadan önce yönetmelik Ek-4/B’de belirtilen Yurt Dışına Yapılacak Yardım Bildirimini, yardım gerçekleştirildikten sonra ise yönetmelik Ek-4/C’de belirtilen Yurt Dışına Yapılan Yardım Faaliyet Sonuç Bildirimini merkezinin bulunduğu sivil toplumla ilişkiler birimine verirler.
III- CEZAİ MÜEYYİDE
Dernekler Kanunu 32/c maddesinde “Yurt dışı yardımı bankalar aracılığıyla almayan dernek yöneticilerine, bu şekilde alınan paranın yüzde yirmi beşi oranında idarî para cezası verilir.”
Hükmü bulunmaktadır.
Dernekler Kanunu 32/k maddesinde ise Yurt dışındaki kişi, kurum ve kuruluşlardan alınan aynî ve nakdî yardımların önceden mülkî idare amirliğine bildirilmemesi, Nakdî yardımların bankalar aracılığıyla alınmaması ve Yurt dışına yapılacak yardımların yardım yapılmadan önce mülki idare amirliğine bildirilmemesi halinde 21 inci maddenin birinci ve ikinci fıkralarındaki yükümlülüklere aykırı hareket edenlere beş bin Türk lirasından yüz bin Türk lirasına kadar idari para cezası verilir.
Hükmü bulunmaktadır.
Parasal Değerler her yıl Vergi Usul Kanununa hükümlerine göre açıklanan yeniden değerleme oranında artırılmaktadır.
Kaynak
1-Dernekler Kanunu
2-Dernekler Yönetmeliği
3-Sivil Toplumla İlişkiler Genel Müdürlüğü web Sitesi
