Abdullah ÇAVUŞ – BİLGİ & DENEYİM PAYLAŞIM PORTALI “Bilgiye sahip olarak doğmuş birisi değilim. Öğrenmeye çalışıyorum ve Öğretmeyi seviyorum” Konfüçyüs
İlgili Yazılar
YARDIM VE BAĞIŞ ARASINDAKİ FARK NEDİR?
(100 SORUDA DERNEKLER KANUNU SORU-27)
Abdullah ÇAVUŞ/E.Vergi Müfettişi-Bağımsız Denetçi
Derneklerin en temel gelir kaynağı üyelerinden alacakları AİDAT lar olarak belirlenmiştir.
Üyelerin ödeyecekleri giriş ve yıllık aidat miktarının belirlenme şekli dernek tüzüklerinde gösterilmektedir.
Sivil Toplumla İlişkiler Genel Müdürlüğü web sayfasındaki örnek dernek tüzüğünün 12.ci maddesinde derneklerin gelirleri sayılmaktadır.
Madde metni aşağıdaki gibidir.
Derneğin Gelir Kaynakları
Madde 12-Derneğin gelir kaynakları aşağıda sayılmıştır.
1-Üye Aidatı: Üyelerden giriş ödentisi olarak….TL, aylık olarak ta …..TL aidat alınır. Bu miktarları artırmaya veya eksiltmeye genel kurul yetkilidir.
2- Gerçek ve tüzel kişilerin kendi isteği ile derneğe yaptıkları bağış ve yardımlar.
3-Dernek tarafından tertiplenen çay ve yemekli toplantı, gezi ve eğlence, temsil, konser ve konferans gibi faaliyetlerden sağlanan gelirler,
4-Derneğin mal varlığından elde edilen gelirler,
5-Yardım toplama hakkındaki mevzuat hükümlerine uygun olarak toplanacak bağış ve yardımlar.
6-Derneğin, amacını gerçekleştirmek için ihtiyaç duyduğu geliri temin etmek amacıyla giriştiği ticari faaliyetlerden elde edilen kazançlar.
7-Diğer gelirler.
Madde metninden görüleceği üzere; Aidat tutarları dernek genel kurullarında tespit edilmektedir.
Madde metninden görüleceği üzere; Dernekler üyelerinden veya üye olmayanlardan AİDAT dışında BAĞIŞLARDA alabilmektedirler
Dernekler kanunun 11. Maddesi gereği Dernek gelirlerini toplayacak kişiler yönetim kurulu kararıyla belirlenir ve bunlar adına yetki belgesi düzenlenir.
Öte yandan dernekler belirli bir ihtiyacın giderilmesi amacıyla yardım kampanyaları da düzenlemektedirler.
İşte tam bu noktada BAĞIŞ ile YARDIM arasındaki fark ortaya çıkmaktadır.
I-BAĞIŞ NEDİR?
2860 Sayılı Yardım Toplama Kanunu’nun (“Kanun”) usul ve esaslarını belirleyen Yardım Toplama Esas ve Usulleri Hakkında Yönetmelik (“Yönetmelik”) uyarınca BAĞIŞ, kişinin ayni veya nakdi varlıklarından kendi iradesiyle karşılıksız olarak bir gerçek veya tüzel kişiye vermesi olarak tanımlanmıştır.
II- YARDIM NEDİR?
YARDIM ise, ihtiyacı gidermek maksadıyla doğrudan veya dolaylı olarak TALEP EDİLMESİ HALİNDE kişinin ayni veya nakdi varlıklarından karşılıksız veya ödünç olarak vermesidir.
Dolayısıyla depremzedelere veya yardım kuruluşlarına iletilmek amacıyla, gerçek veya tüzel kişilerin başkalarından talep ederek topladıkları nakdi veya ayni varlıklar yardım olarak tanımlanmaktadır.
Konu ile ilgili detay düzenlemeler;
1- 2860 sayılı Yardım Toplama Kanunu
2- Yardım Toplama Esas Ve Usulleri Hakkında Yönetmelikle
Yapılmıştır.
III-BAĞIŞ VEYA YARDIM ARASINDAKİ FARK
Esas itibariyle BAĞIŞ ve YARDIM kavramları bir biri ile iç içe geçmiş kavramlar olarak karşımıza çıkmaktadır.
Yardım Toplama Kanunun yukarıdaki hükümlerinde açıkça görüleceği üzere BAĞIŞ bağış verenlerin kendi iradesi ile karşılıksız olarak verilmektedir.
Yardım ise belirli bir konuda yardım talep edenlerin çağrısına verilen cevaplardır.
Örneğin deprem dönemlerinde kamu kurum ve kuruluşlarının Televizyonlar kanalıyla yaptıkları yardım çağrıları.
Yada çeşitli derneklerin GAZZE ye yardım çağrıları gibi.
Yada daha güncel olarak LÖSEV in lösemili çocukların tedavisi için televizyon reklamları ile yapmış oldukları yardım talebi çağrıları gibi.
Sonuç olarak YARDIM bir YARDIM TALEBİ SONUCUNDA gerçekleşmektedir.
Bağışta böyle bir çağrı yoktur.
IV- DİKKAT EDİLMESİ GEREKEN HUSUSLAR
Dernekler amaçlarına uygun faaliyetlerini yerine getirmek ve idarî masraflarını karşılamak amacıyla gerçek ve tüzel kişilerden bağış alabilirler. Bağışlar ayni ya da nakdi olabilir.
Dernekler mevzuatında BAĞIŞ alınması veya yapılması herhangi bir idarî izne tabi tutulmamıştır.
Derneklerin WEB sayfalarında Aidat ve Bağışların için Banka İBAN numaralarını vermeleri yardım toplama kanuna aykırı değildir.
Bununla birlikte bir organizasyon veya çağrı ile üyeleri dışında 3.kişilerden bağış talep etmeleri halinde yardım Toplama Kanuna göre mülki amirlikten izin almaları gerekmektedir.
Konuya ilişkin çişleri Bakanlığı Hukuk Müşavirliğince hazırlanan 28.05.2009 tarih, 8234 sayılı hukuki görüşte aşağıdaki gibidir.
“Derneklerin merkezinin, şubesinin veya temsilciliğinin bulunduğu yerde, yönetim kurulu üyeleri veya yönetim kurulunca yetkilendirilerek adına yetki belgesi düzenlenmiş kişiler tarafından, alındı belgesi karşılığında veya derneğin kendi web sitesi üzerinden bağış kabul edilebileceği; ancak, organizasyonlarda bulunularak, ilan edilerek, duyuru yapılarak ya da kapı kapı dolaşılarak kişi ve kuruluşlardan yardım yapması istenilecek ise, 2860 sayılı Yardım Toplama Kanunu kapsamında hareket edilmesi gerektiği”
İfade edilmiştir
Bir sonraki yazımızda Yardım Toplama Kanunu ve Yardım Toplama Yönetmeliği hükümleri gereği yardım toplamanın şartları, usul v esaslarına yer vermeye çalışacağız.
KAYNAK
1-Dernekler kanunu
2- Yardım Toplama Kanunu
3-Yardım Toplama Yönetmeliği
