Anasayfa / Manşet / PASTACILIK VE LOKANTACILIK SEKTÖRÜNDE KDV ORANLARINDA KAFALAR KARIŞIK…/Abdullah ÇAVUŞ (25.08.2020)

PASTACILIK VE LOKANTACILIK SEKTÖRÜNDE KDV ORANLARINDA KAFALAR KARIŞIK…/Abdullah ÇAVUŞ (25.08.2020)

PASTACILIK VE LOKANTACILIK SEKTÖRÜNDE KDV ORANLARINDA KAFALAR KARIŞIK…

Abdullah ÇAVUŞ/Bağımsız Denetçiler Derneği Başkanı (25.08.2020)

Bilindiği üzere; 31.07.2020 tarih ve 31202 sayılı Resmi Gazetede yayımlanan 2812 sayılı Cumhurbaşkanlığı Kararı ile birçok mal ve hizmetin tabi olduğu KDV oranlarında indirim yapılmıştır.

Düzenleme geçici olup; Korona Virüsten en çok etkilenen sektörlerdeki ekonomik faaliyetlere destek sağlanması amacıyla çok sayıda hizmet kolunda Katma Değer Vergisi (KDV) oranlarında 31.12.2020 tarihine kadar geçerli olmak üzere indirime gidilmiştir.

Bununla birlikte Lokanta, Pastane başta olmak üzere yiyecek içecek sektörü ile ilgili olarak yapılan KDV oran indirimleri konusunda belirsizlikler bulunmaktadır.

Bu çalışma bu belirsizliklere açıklık getirmek amacıyla hazırlanmıştır.

KDV oran indirimine ilişkin yapılan son düzenlemeyi esas itibariyle iki başlık altında toplamak mümkündür.

1- Öteden beri %18 oranında KDV ye tabi birçok ürün ve hizmetin KDV oranı % 8’e indirilmiştir.

Bu sektör ve işkolları, iş yeri kiralama hizmeti, kongre, konferans, seminer, konser, fuar ve lunapark giriş ücretleri, düğün, nikah, balo ve kokteyl salonlarında verilen organizasyon hizmetleri, berberlik ve kuaförlük hizmetleri ile güzellik salonunda verilen hizmetler, terzilik, giyim eşyası ve ev tekstil ürünlerinin onarım ve tamiratı, ayakkabı ve deri eşyaların onarımı ile ayakkabı boyama hizmetleri, kuru temizleme, çamaşırhane, giyim eşyası ve diğer tekstil ürünlerini ütüleme hizmetleri ile halı ve kilim yıkama hizmetleri olarak belirlendi.

2- Lokanta ve yiyecek sektöründe ise öteden beri var olan ikili KDV uygulaması devam etmiş olmakla birlikte;

a- Öteden beri % 8’e tabi olan Lokanta, Pastane vb yiyecek, içecek hizmetlerinin KDV oranı % 1 düşmüştür.

b- Öteden beri %18’e tabi olan genelde alkollü içecekler ile lokantacılık hizmetlerinin birlikte verildiği sektörlerde ki KDV oranı ise %18 den % 8’e düşürülmüştür.

Bununla birlikte özellikle yiyecek içecek, pastacılık ve lokantacılık sektöründe yapılan düzenleme açık anlaşılır değildir. Konunun daha iyi anlaşılabilmesi için ülkemizdeki uygulamadaki KDV oranlarına bakmak gerekmektedir.

I- ÜLKEMİZDE UYGULANAN KDV ORANLARI VE YİYECEK İÇECEK SEKTÖRÜ:

3065 sayılı KDV kanunun 28. Maddesine göre KDV oranı %10 olmakla birlikte bu oranı 4 katına kadar artırmaya %1 e kadar indirmeye farklı ürün ve hizmetler için farklı oranlar belirlemeye Cumhurbaşkanı (Eski halinde Bakanlar Kurulu) yetkili kılınmıştır.

Bu yetkiden hareketle KDV oranları 30 Aralık 2007 tarih ve 2007/13033 sayılı Bakanlar Kurulu kararına ekli listeler halinde belirlenmiş olup değişik tarihlerde bu listelerdeki KDV oranları konusunda değişiklikler yapılmaktadır.

Anılan kararnamenin 1. Maddesi ile kanuna ekli listelerdeki ürünler için farklık oranlar belirlenmiş olup yürürlükteki KDV Oranları aşağıdaki gibidir.

  1. a)Ekli listelerde yer alanlar hariç olmak üzere, vergiye tabi işlemler için,  % 18
  2. b)Ekli (I) sayılı listede yer alan teslim ve hizmetler için, % 1
  3. c)Ekli (II) sayılı listede yer alan teslim ve hizmetler için, % 8

Olarak tespit edilmiştir.

Mevcut düzenlemeye göre; Lokantacılık ve diğer yiyecek içecek sektörüne ilişkin düzenleme KDV oranları ile ilgili listelerin belirlendiği Bakanlar Kurulu Kararına ekli “II sayılı listenin B- DİĞER MAL VE HİZMETLER” başlıklı bölümünün 24. sırasında yapılmıştır.

Cumhurbaşkanlığı Kararının 2. Maddesinin (b) fıkrası uyarınca bu madde de sayılan yiyecek ve içecek sektöründeki KDV oranı 2020 yılsonuna kadar % 8 den %1 e düşmüş durumdadır.

Bununla birlikte KDV oranlarına ilişkin belirlemenin yapıldığı listedeki lokanta, pastane ve yiyecek içecek sektörüne ilişkin düzenleme oldukça karışık yazıldığı için uygulamada belirsizlikler oluşmuş durumdadır.

KDV oranlarına ilişkin II sayılı listenin B- DİĞER MAL VE HİZMETLER başlıklı bölümünün 24. sırasında Düzenleme aynen aşağıdaki gibidir.

“24- Gazino, açık hava gazinosu, bar, dans salonu, diskotek, pavyon, taverna, birahane, kokteyl salonu ve benzeri yerler hariç olmak üzere kahvehane, kır kahvesi, çay bahçesi, çay ocağı, kıraathane, kafeterya, pastane, ayakta yemek yenilen yerler, yemeği pakette satan veya diğer şekillerde yemek hizmeti sunan yerler, lokanta, içkili lokanta, kebapçı ve benzeri yerlerde (birinci sınıf lokanta ruhsatı ya da işletme belgesine sahip olan yerler ile üç yıldız ve üzeri oteller, tatil köyleri ve benzeri tesislerin bünyesindeki lokantalar hariç)  verilen hizmetler (bu yerlerde verilen hizmetlerin alkollü içeceklere isabet eden kısmı hariç)”

Yukarıda yer verilen anılan maddenin incelenmesinden görüleceği üzere; indirimli orana tabi yiyecek içecek sektöründen çok indirimli orana tabi olmayan, genel orana tabi olan yiyecek içecek sektörüne ilişkin düzenleme yapılmıştır.

Keza birçok sektör madde de ismen sayılmış olup madde de ismen sayılmayan

1- HAZIR YEMEK ŞİRKETLERİ

2- Toplu yemek veren CATERİNG FİRMALARI

3- Yemek Çeki, Kuponu ve Kartlarının Kullanıldığı Yemek Hizmetlerinde Organizatör Firmaların Durumu

  1. firmaların vereceği hizmetler konusunda da belirsizlikler hasıl olmuştur.

Esas itibariye maddenin anlaşılabilmesi için nelerin kapsam dışında tutulduğunun tespit edilmesi gerekmektedir.

II- ÖTEDEN BERİ İNDİRİMLİ ORAN DIŞINDA BIRAKILAN YEMEK HİZMETİ VERİLEN YERLER:

Öteden beri, KDV oranlarına ilişkin II sayılı listenin B- DİĞER MAL VE HİZMETLER başlıklı bölümünün 24. sırasında düzenleme kapsamı dışında bırakılan ve İndirimli Oran olan % 8 oranına tabi olmayan yiyecek ve içecek hizmeti sunulan yerler aşağıdaki gibidir.

1-Gazino

2-Açık Hava Gazinosu

3-Bar

4-Dans Salonu

5-Diskotek

6-Pavyon

7- taverna,

8-Birahane,

9- Kokteyl salonu ve benzeri yerler

10- Birinci sınıf lokanta ruhsatı ya da işletme belgesine sahip olan yerler

11- Üç yıldız ve üzeri oteller, tatil köyleri ve benzeri tesislerin bünyesindeki lokantalar

Kapsam dışında kalan yukardaki sektörlerde verilen yiyecek içeceklerdeki KDV oranı indirimli oran olan % 8 e değil genel oran olan %18’oranında KDV’ye tabidir.  Bununla birlikte indirimli oran uygulaması kapsamı dışında bırakılan bu yerlerde de KDV oranı% 18 den % 8 e düşürülmüştür.

Öte yandan İndirimli oran uygulanan yerlerde verilen hizmetler içinde alkollü içecek servisinin de bulunması halinde, hizmetin alkollü içeceklere ilişkin kısmına (% 18) KDV oranı uygulanır.

Birinci sınıf lokanta ruhsatına ilişkin belirleme “İşyeri Açma ve Çalışma Ruhsatlarına İlişkin Yönetmelik”te detaylı olarak yapılmıştır.

Öte yandan, 21.06.2005 tarih ve 25852 sayılı Resmi Gazetede yayımlanan “Turizm Tesislerinin Belgelendirilmesine ve Niteliklerine İlişkin Yönetmelik” te de üç yıldız ve üzeri oteller, tatil köyleri ve benzeri tesislerin bünyesindeki lokantalar konusunda düzenlemeler yapılmıştır.

Bu kapsamlara giren bir tesis olup olmadığının tespiti bu yönetmeliklere bakılarak yapılmalıdır.

III- İNDİRİMLİ ORANA TABİ YİYECEK İÇECEK HİZMETİ VERİLEN YERLER:

Öteden beri, KDV oranlarına ilişkin II sayılı listenin B- DİĞER MAL VE HİZMETLER başlıklı bölümünün 24. sırasında düzenleme doğrultusunda indirimli oran olan % 8 oranında KDV ye tabi sektörler aşağıdaki gibidir.

Bu sektörlerde KDV oranı son düzenleme ile 31.12.2020 tarihine adar %1 e düşürülmüştür.

1-Lokantalar

2-Pastaneler

3-Kahvehaneler

4-Kafeteryalar

5– Ayakta yemek yenilen yerler,

6– Yemeği pakette satan veya diğer şekillerde yemek hizmeti sunan yerler.

IV- MADDE METNİNDE İSMEN YER ALMAYAN TEBLİĞLER İLE KAPSAMA ALINAN YEMEK HİZMETLERİ

Madde metninin düzenlenmesinden görüleceği üzere madde metni karışık olarak kaleme alındığı gibi yiyecek içecek alanındaki bazı sektörlerde madde metninde açıkça yer almamıştır.

1- Hazır Yemek Şirketleri

2- Catering Firmaları

3-Yemek Çeki, Kuponu ve Kartlarının Kullanıldığı Yemek Hizmetlerinde Organizatör Firmaların Durumu

Kanımızca yukarıda sayılan madde metninde yer almayan firmaların ve olası diğer firmalar madde metninde geçen;

…veya diğer şekillerde yemek hizmeti sunan yerler.”

Kapsamında değerlendirilerek %8 oranında KDV ye tabi tutulması ve yeni karar ile de %1 oranında KDV ye tabi tutulması gerekmektedir.

Nitekim KDV Uygulama genel tebliğinin “2.4. Yiyecek ve İçecek Sunulan Yerlerde KDV Oran Uygulaması” isimli bölümünde;

a-Organizatör firmaların yemek çeki, yemek kuponu ve yemek kartı vermek suretiyle ifa ettikleri hizmetlerde müşterilerden tahsil edilen tutar içinde yer alan yemek bedelleri, indirimli orana tabi işlem bedelinin aktarımı mahiyetinde olduğundan(% 1) oranında vergilendirilir.

b- Hazır yemek şirketlerinin de kapsam dahilinde

Olduğunda dair düzenlemeler yapılmıştır.

CATERİNG firmalarının hazır yemek veren şirketler kapsamında değerlendirilmesi gerekmektedir.

V- LOKANTA VE PASTANE HİZMETLERİNDE TOPTAN PERAKENDE AYRIMI VARMIDIR?

Öteden beri uygulanagelen düzenleme de yukarıda sayılan lokanta ve yiyecek içecek sektöründeki % 8 (halen%1)oranındaki KDV oranı ile ilgili olarak TOPTAN; PERAKENDE ayrımı yapılmamıştır.

KDV oranlarına ilişkin belirlemenin yapıldığı listeler ile ilgili düzenlemenin yapıldığı ilk Bakanlar Kurulu Kararında TOPTAN VE PERAKENDE ayrımı 1. sayılı liste kapsamındaki bazı ürünler için yapılmış olup bu ürünlerin bazıları konumuz olan YİYECEK İÇEÇEK Sektöründe hammadde olarak kullanılmaktadır.

Son yapılan düzenleme ile bunlara yönelik özel bir düzenleme yapılmamış olup bu ürünler öteden beri uygulanmakta olan KDV oranına tabidirler.

Bununla birlikte;  KDV oranlarına ilişkin II sayılı listenin B- DİĞER MAL VE HİZMETLER başlıklı bölümünün 24. sırasında düzenleme kapsamında İSMEN GEÇEN YERLER DOĞRUDAN TÜKETİCİYE HİZMET VEREN SATIŞ NOKTALARI OLUP, maddenin dar olarak yorumlanması halinde satış noktası olmaksızın pasta, baklava, börek vb ürünler imal ederek PASTANELERE satan işletmelerin KDV indiriminden yararlanmayacak diye düşünenlerde bulunmaktadır.

Bu şekilde düşüneler yapılan düzenlemenin amacının “YEME İÇME HİZMETİ VERİLEN YERLER” olduğunu  HİZMET VERİLEN BİR MEKAN OLMAMASI halinde indirimli oranda  KDV uygulamasının mümkün olmadığını düşünmektedirler.

Böyle düşünülmesi halinde pastane ve lokantalara pasta, börek, baklava imal ederek satan işletmeler indirimli oranda KDV uygulamasından ve dolayısıyla %1’e düşen KDV indiriminden yararlanamayacaktır.

Şahsi kanaatimiz ise; …veya diğer şekillerde yemek hizmeti sunan yerler.”  Cümlesi dar olarak yorumlanmaması gerektiği yönündedir.

Bu kanaatimizin oluşmasının dayanağı ise madde metninde sayılmamakla birlikte KDV Uygulama Genel Tebliği’nin 2.4 bölümünde “HAZIR YEMEK ŞİRKETLERİ”nin verdiği hizmetlerin indirimli oranda KDV’ye yani daha önce %8’e şimdiki düzenleme ile de %1 e düşürülmüş olmasıdır.

Sonuçta bir çok hazır yemek şirketi doğrudan tüketiciye hizmet vermemekte ve yemek imalatlarını tüketiciye hizmet veren lokanta ve pastanelere yada kamu kurum ve kuruluşlarına satmaktadırlar.

Bununla birlikte “HİZMET VERİLEN YERLER” cümlesini “TÜKETİCİLERE”  yemek, pasta hizmeti verilen salonlar şeklinde yorumlayan DAR OLARAK maliyeciler olduğunu yaptığımız görüşmeler sonucu öğrenmiş bulunmaktayız.

Bunun için; doğrudan tüketiciye hizmet verilen bir işyeri açmaksızın pasta, börek, tatlı imal ederek pastane ve lokantalara satış yapan firmaların Gelir İdaresinden ÖZELGE talebinde bulunmasının faydalı olacağı düşünülmektedir.

 

 

Hakkında admin

Check Also

AHİLİK VE KOOPERATİFÇİLİK / Abdullah ÇAVUŞ/Anadolu Ahileri Kadın Kooperatifleri Birliği Genel Koordinatörü-02.11.2023

AHİLİK VE KOOPERATİFÇİLİK Abdullah ÇAVUŞ/Anadolu Ahileri Kadın Kooperatifleri Birliği Genel Koordinatörü (02.11.2023) KOOPERATİF; “ortak ekonomik, …

Bir cevap yazın

E-posta hesabınız yayımlanmayacak. Gerekli alanlar * ile işaretlenmişlerdir

×