Abdullah ÇAVUŞ – BİLGİ & DENEYİM PAYLAŞIM PORTALI “Bilgiye sahip olarak doğmuş birisi değilim. Öğrenmeye çalışıyorum ve Öğretmeyi seviyorum” Konfüçyüs
İlgili Yazılar
ÜLKEMİZDE TELEVİZYON İZLEME ORANLARI
ABDULLAH ÇAVUŞ/TRT Strateji Uzmanı
Hafta sonu gittiğimiz küçük çocuklu aile ziyaretinde 3 yaşındaki bir çocuk bir televizyon kanalında oynayan çizgi filmi izlemekte iken annesinin bizlerle sohbet edebilmek için televizyonu kapatması üzerine çocuğun kesilmeyen ağlamasına ve şiddet davranışlarına şahit olduk. Bunun üzerine annesi çocuğa cep telefonundan izlemekte olduğu çizgi filmi açmak zorunda kaldı.
bunun üzerine televizyon izleme oranları, televizyon programlarının etkileri, sanal reklamlar ,25.kare ve subliminal mesajlar konusunda araştırmalar yapmaya başladım.
Televizyon izleme oranlarının aşağıdaki gibi olduğunu tespit ettim
1-RTÜK Tarafından yapılan Televizyon İzlenme Oranları Konusunda Araştırmalar.
RTÜK tarafından 2018 yılında yapılmış olan bir araştırmaya göre; Türkiye’de 15 yaş üzeri insanlar günde ortalama 3 saat 34 dakika televizyon izlemektedir.
Bu izlenme oranı 2006 yılında yapılmış olan bir araştırmada 5 saat 8 dakika olarak tespit edilmişti.
Yetişkinlere göre evde daha fazla vakit geçirmekte olan çocuklarda ise televizyon izleme süreleri daha fazladır. Günümüzde Ana babalar, çocuk eğitimi ve çocuk yetiştirme gibi zorunlu bir görevi ‘elektronik bakıcı’ olarak tanımlanan televizyona devretmişlerdir.
Bir çok çocuklu ailede anneler ev işi yaparken çocuklarını televizyon karşısına oturtmakta ve çizgi film yada müzik kanalı açarak oyalamaktadır. Televizyonlarda çizgi film olmadığı durumlarda ise bilgisayar, laptop, tablet veya cep telefonları sayesinde internet erişimi sağlayarak çizgi filmlere ulaşabilmektedirler.
RTÜK tarafından 2017 yılında 6-18 yaş arasındaki çocuklarla ilgili 26 ilde yapılan diğer bir araştırmada da çocuklara hangi tür televizyon programı seyrettikleri sorulmuş olup verilen cevaplarda öncelik sıralamasında en çok izlenen program türleri şöyledir.
- % 28.7 izlenme oranı ile 1. öncelikli “çizgi filmler”,
- % 20.5 izlenme oranı ile 2. öncelikli “yarışma programları”
- % 15.6 oranı ile 3. öncelikli “yerli diziler”. “
Çizgi filmleri 1. öncelikli olarak en çok seyreden “kız” ve “erkek” öğrencilerin oranları aynıdır.
İlkokul öğrencilerinin 1. öncelikli olarak çizgi film seyretme oranı % 62’dir. Araştırmaya katılan öğrencilerin % 15.3 oranında “yerli dizileri” ve % 14.7 oranında da “yarışma programları”nı 1. öncelikli olarak izlediği tespit edilmiştir.
Televizyonun renkli ve hareketli dünyası, televizyon kanallarının yayın akışlarının bir bölümünü çocuklara yönelik programlara ayırması ve yalnızca çocuklar için yayın yapan tematik kanalların varlığı, çocuklar ile televizyon arasında, küçük yaşlardan itibaren yakın bir ilişki kurulmasına neden olmaktadır.
2- Televizyon izlemenin 1-6 yaş çocuk sağlığı üzerindeki etkilerine yönelik annelerin tutum ve davranışlarının belirlenmesi konusundaki yüksek lisans tezi:
Televizyon izlemenin 1-6 yaş çocuk sağlığı üzerindeki etkilerine yönelik annelerin tutum ve davranışlarının belirlenmesi konusunda Atatürk Üniversitesi Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları Hemşireliği Anabilim Dalında Zühal ALTINKILIÇ tarafından yazılan yüksek lisans tezi ile ilgili olarak 2013 yılı Erzurum ili, Horasan ilçesi, Farabi Aile Sağlığı Merkezi’ne ve Horasan Aile Sağlığı Merkezi’ne kayıtlı bir-altı yaş toplam 4377 çocuk sahibi 353 anne nezdinde araştırma anket çalışması yapılmıştır.
Bu anket ve araştırmada elde edilen bulgulardan bazıları aşağıdaki gibidir.
1-Annelerin ifadelerine göre televizyonun çocukların ilgisini çekmeye başlama yaşı % 45.3’ünde bir yaş olarak bulunmuştur.
2- Çocukların % 24.4’ünün bir saat, % 27.2’sinin iki saat, % 22.1′ inin üç saat, % 26.3’ünün dört saat ve üzeri sürelerde televizyon izlediği belirlenmiştir.
3-Televizyonda çocukların dikkatini çeken program türleri incelendiğinde % 65.4’ünün çizgi film, % 11.9’unun reklam, % 10.8’inin çocuk programı, % 6.2’sinin dizi/film, % 4’ünün belgesel, % 1.7’sinin ise müzik programları olarak tespit edilmiştir
4-Çocukların % 39.9’unun en çok öğle saatlerinde televizyon izledikleri, %40.2’sinin en çok eğitici temaları işleyen çizgi filmleri sevdikleri, %57,5’inin reklam izlemeyi sevdiği, %30.6’sının reklamları bazen izlemeyi sevdiği, %11.9’unun ise reklamları izlemeyi sevmediği saptanmıştır.
5-Çocukların ilgisini çeken reklam türleri incelendiğinde %46.2’sinin oyuncak, %27.5’inin yiyecek, %7.1’inin içecek , %19.2’sinin diğer seçeneğinde belirttikleri temizlik ürünlerine yönelik olan ve çocuk ile müziğin birlikte kullanıldığı reklamlar olduğu tespit edilmiştir.
6-Genel olarak etkilenilen film/çizgi film kahramanlarının çocukların ilgisini çeken yönüne bakıldığında; %30.3’ünde komik, %7.1’inde hayali, %18.7’sinde güçlü, %17.8’inde sihirli, %26.1’inde hareketli kahramanlar olduğu görülmüştür.
7-Çocukların %51’inin televizyon kahramanlarının davranış, %28.6’sının konuşma, %17.6’sının jest ve mimik niteliklerinden etkilendikleri, bu özellikleri taklit ettikleri ve günlük yaşamlarına yansıttıkları tespit edilmiştir. Çocukların %2.8’inin ise hiçbir şekilde televizyon kahramanlarının davranış, konuşma, jest ve mimik kullanma gibi özelliklerinden etkilenmediği belirlenmiştir.
3- Dünya Ülkelerinde TV İzleme Oranları:
Araştırmaya göre televizyon izleme oranlarında ilk 10 ülke ise şöyledir.
- Türkiye 330 Dakika
- Japonya 265 Dakika
- İtalya 261 Dakika
- Polonya 247 Dakika
- İspanya 244 Dakika
- Rusya 239 Dakika
- İngiltere 232 Dakika
- Fransa 226 Dakika
- Almanya 221 Dakika
- Brezilya 217 Dakika
