DERNEKLERE ÜYE OLMA KOŞULLARI VE DERBİS ÜYELİK BİLDİRİMLERİNE İLİŞKİN HÜKÜMLER NELERDİR
(100 SORUDA DERNEKLER KANUNU SORU-53)
Abdullah ÇAVUŞ/E.Vergi Müfettişi-Bağımsız Denetçi
I-DERNEKLERE ÜYELİK ŞARTLARI
Fiil ehliyetine sahip bulunan ve derneğin amaç ve ilkelerini benimseyerek bu doğrultuda çalışmayı kabul eden ve Mevzuatın öngördüğü koşullarını taşıyan her gerçek ve tüzel kişi bu derneğe üye olma hakkına sahiptir. (Denekler Kanunu Mad.3)
Ancak, yabancı gerçek kişilerin üye olabilmesi için Türkiye’de yerleşme hakkına sahip olması da gerekir.
Onursal üyelik için bu koşul aranmaz.
Dernek başkanlığına yazılı olarak yapılacak üyelik başvurusu, dernek yönetim kurulunca en çok otuz gün içinde üyeliğe kabul veya isteğin reddi şeklinde karara bağlanır ve sonuç yazıyla başvuru sahibine bildirilir.
Başvurusu kabul edilen üye, bu amaçla tutulacak deftere kaydedilir.
Derneğin asıl üyeleri, derneğin kurucuları ile müracaatları üzerine yönetim kurulunca üyeliğe kabul edilen kişilerdir.
Derneğe maddi ve manevi bakımdan önemli destek sağlamış bulunanlar yönetim kurulu kararı ile onursal üye olarak kabul edilebilir.
Onbeş yaşını bitiren ayırt etme gücüne sahip küçükler; toplumsal, ruhsal, ahlakî, bedensel ve zihinsel yetenekleri ile spor, eğitim ve öğretim haklarını, sosyal ve kültürel varlıklarını, aile yapısını ve özel yaşantılarını korumak ve geliştirmek amacıyla yasal temsilcilerinin yazılı izni ile çocuk dernekleri kurabilir veya kurulmuş çocuk derneklerine üye olabilirler.
Onbeş yaşını doldurmamış olan küçüklerin, çocuk derneklerine üye olabilmeleri için yasal temsilcilerinin iznini almaları ve en az oniki yaşını bitirmiş olmaları gerekmektedir. (Dern. Yön. 5.mad)
12 yaşını bitirmiş küçükler velilerinin izni ile çocuk derneklerine üye olabilirler . Ancak Yönetimde görev alamazlar.
18 YAŞINDAN BÜYÜKLER Çocuk Derneklerine üye olmazlar.(Dernekler Kanunu mad.3)
II- ÜYE KABUL VE KAYIT İŞLEMLERİ
Derneğe üye olmaları Kanunla veya Mahkeme kararıyla yasaklanmamış olan ve dernek tüzüğüne göre üye olma şartlarını taşıyan kişilerin derneğin yönetim kuruluna yapacakları yazılı üyelik başvuruları, yönetim kurulunca görüşülerek en çok otuz gün içinde üyeliğe kabul veya isteğin reddi şeklinde karara bağlanıp, sonucun müracaat sahibine yazı ile duyurulması zorunludur.
Yönetim kurulunca, karar defterine alınan karar ile üyeliğe kabul edilmiş bulunanlar dernek üyesi olurlar. Üyeliğe kabul kararının tarih ve sayısı ile üyenin kimlik bilgileri ve aidat ödentileri üye kayıt defterine kayıt edilir.
Bu hususlar ışığında dernek üyeliğinin aşamaları şunlardır.
1) Üye olmak isteyen kişinin matbu bir üyelik formu veya yazılı dilekçe ile derneğe üye olmak istediğine dair müracaatı.
2) Kişinin yazılı üyelik başvurusunun derneğin evrak kayıt defterine (gelen evraka) kaydedilmesi.
3) Yönetim kurulunca karar defterine karar alınarak kişinin üyelik başvurusunun kabulü veya reddi yönünde karar alınması.
4) Üyelik başvurusunun kabulü halinde, kişinin ad, soyad ve T.C. kimlik bilgileri ile birlikte üye kayıt defterine kaydedilmesi. (Üyeliğe giriş tarihi kısmına, yönetim kurulu kararının tarih ve sayısı yazılmalıdır. Ayrıca üyeliğe kabul edilenlerin “üyelik başvuru evraklarının”, ilerde doğabilecek bir uyuşmazlığa karşı bir klasörde muhafaza edilmesi gerekmektedir).
5) Kişiye üyeliğinin kabul veya reddedildiğine dair sonucun yazılı olarak bildirilmesi. Gönderilen sonuç yazısının, derneğin evrak defterine (giden evraka) kaydedilmesi.
III-İLK GENEL KURUL TOPLANTISINDA OLMASI GEREKEN EN AZ ÜYE SAYISI
Derneğin, ilk genel kurul toplantısının yapılacağı tarihe kadar, dernek tüzüğünde sayıları belirtilen yönetim ve denetim kurulları üye tam sayısının asıl ve yedeklerini oluşturabilecek sayıdan az olmamak üzere üye kayıt edilmesine ihtiyaç bulunmaktadır.
Örneğin: Dernek tüzüğüne göre yönetim kurulu 5 asıl ve 5 yedek, denetim kurulu 3 asıl ve 3 yedek üyeden oluşuyor ise; genel kurulda bu organların oluşturulabilmesi için derneğin (5+5+3+3) en az 16 kayıtlı üyesinin bulunması gerekmektedir.
IV- DERNEK ÜYELERİNİN DERBİS BİLDİRİM SÜRESİ
Dernekler Yönetmeliğinde 21.10.2021 tarihinde yapılan değişiklik ile dernek üyeliklerinde meydana gelen değişikliklerin 45 gün içinde derneğin merkezinin bulunduğu sivil toplumla ilişkiler birimine bildirilmesi zorunlu hale getirilmiştir.
Bu kapsamda, derneklere üye olan veya ölüm, istifa gibi nedenlerle üyeliği sonlandırılan kişilerin üyeliğe kabul ve üyelikten düşülmesi işlemleri 45 gün içinde tamamlanarak derneğin merkezinin bulunduğu sivil toplumla ilişkiler birimine gönderilmesi gerekmektedir.
EK-ÖRNEK ÜYELİK BAŞVURU FORMU


Abdullah ÇAVUŞ – BİLGİ & DENEYİM PAYLAŞIM PORTALI “Bilgiye sahip olarak doğmuş birisi değilim. Öğrenmeye çalışıyorum ve Öğretmeyi seviyorum” Konfüçyüs