Abdullah ÇAVUŞ – BİLGİ & DENEYİM PAYLAŞIM PORTALI “Bilgiye sahip olarak doğmuş birisi değilim. Öğrenmeye çalışıyorum ve Öğretmeyi seviyorum” Konfüçyüs
İlgili Yazılar
DERNEK GENEL KURULLARININ ERTELEME DIŞINDA MÜCBİR SEBEPLE GERİYE BIRAKILMASININ NEDENLERİ NELERDİR?
(100 SORUDA DERNEKLER KANUNU SORU-60)
Abdullah ÇAVUŞ/E.Vergi Müfettişi-Bağımsız Denetç
Önceki yazımızda Dernek Genel kurularının tüzüklerinde yazan zamanda ve en geç 3 yılda bir toplanacağına dair bilgileri paylaşmıştık. Anılan yazımızda Dernek Genel Kurullarında ilk toplantıda dernek üye sayısının SALT ÇOĞUNLUĞU Gerekmekte olup Salt Çoğunluğun sağlanan aması halinde genel kurulun ERTELENECEĞİ bununla birlikte yapılacak ikinci toplantı için 60 günden uzun 7 günden az süre konulamayacağını anlatmıştık.
Bu yazımızda ise DERNEK GENEL KURULUNUN; Çoğunluk sağlanamaması sebebinin dışında başka bir nedenle 6 AY SÜRE İLE GERİ BIRAKILMASI konusundaki mevzuat hükümlerine yer vermeye çalışacağız.
I- DERNEKLER YÖNETMELİĞİNDEKİ HÜKÜM
Konuya ilişkin düzenleme Dernekler Yönetmeliği 14 maddesinin ikinci fıkrasında yapılmıştır.
Madde metni aynen aşağıdaki gibidir.
“Toplantı, çoğunluk sağlanamaması sebebinin dışında başka bir nedenle geri bırakılırsa, bu durum geri bırakma sebepleri de belirtilmek suretiyle, ilk toplantı için yapılan çağrı usulüne uygun olarak üyelere duyurulur. İkinci toplantının geri bırakma tarihinden itibaren EN GEÇ ALTI AY içinde yapılması zorunludur. Üyeler ikinci toplantıya, birinci fıkrada belirtilen esaslara göre yeniden çağrılır.
Genel kurul toplantısı bir defadan fazla geri bırakılamaz.”
II- GENEL KURULUN OLASI GERİ BIRAKMA SEBEPLERİ
Madde metninde kastedilen çoğunluk sağlanamaması nedeniyle ERTELEMENİN dışında kalan bir sebeple geri bırakılması cümlesi kapsamındaki olası sebepler aşağıdaki gibidir.
1- CORANA VİRÜS vb. SALGIN HASTALIK
2- GENEL KURULDA ASAYİŞİN SAĞLANAMADIĞI KAVGA, KARGAŞA VE ÇATIŞMA DURUMLAR
3- ÜLKEDE DOĞAL DEPREM SEL, YANGIN VB DOĞAL AFET,
4- ŞEHİR ULAŞIMIN KESİLMESİ,
5- HAVA MUHALEFETİ
III-GERİYE BIRAKMADA TAKİP EDİLECEK USUL VE ESASLAR
Genel kurulun geriye bırakılmasına ilişkin durum tespiti, ilk toplantı tarihinde yönetim kurulunca yapılır ve durumun tespitini ihtiva eden bir tutanak tutulur. Yönetim kurulunca yapılan bu durum tespiti (geriye bırakma sebep veya sebepleri), genel kurula katılma hakkı bulunan bütün üyelere, ilk toplantı için yapılan çağrı usulüne uygun olarak duyurulur.
Yapılan bildirimde; ikinci toplantının en geç 6 ay içinde yapılacağı ve toplantının tarihi, yeri ve gündemine ilişkin duyurunun, ilerleyen dönemde yapılacağı da ifade edilmelidir.
Geri bırakma nedeni ile yapılması gereken ikinci genel kurul toplantısının, geri bırakma tutanağının tanzim olunduğu ilk toplantı tarihinden itibaren en geç altı ay içinde yapılması şarttır.
İkinci toplantıya katılacak üyeler, ilk toplantının duyurulduğu usul ve esaslara göre yeniden genel kurul toplantısına çağrılırlar.
Genel kurul toplantısı bir defadan fazla geri bırakılamaz.
Mücbir sebepler nedeni ile geri bırakılan ve 6 aylık sürede yapılacak olan ikinci toplantıda, gündem ne olursa olsun salt çoğunluk aranmaz. Ancak toplantının yapılabilmesi için katılacak üye sayısının yönetim ve denetim kurulları üye tam sayısının iki katından az olmaması gerekir.
Mücbir sebeplerle geriye bırakılan ikinci toplantı, benzer mücbir hallerin devamı nedeniyle veya katılan kişi sayısının yönetim ve denetim kurulları üye tam sayısının iki katından az olması nedeni ile yapılamaz ise yönetim kurulu durumu bir tutanakla kayda alarak üst yazı ile birlikte toplantı tarihini takip eden 45 gün içinde mülki idare amirliğine bildirir.
IV- ÜLKEMİZDE CORAN VİRÜS DÖNEMİNDE ERTELEME
Bilindiği üzere ülkemizde yaşanan yeni tip KORONA VİRÜS SALGINI nedeniyle, İçişleri Bakanlığının 16.03.2020 tarihli emri ile derneklerin genel kurul toplantıları ertelenmiş, 03.04.2020 tarihli yazı ile de 2019 yılına ilişkin beyannameler ve mevzuattan kaynaklı olarak verilmesi gereken diğer bildirimler DERNEKLER YÖNETMELİĞİNİN yukarıda zikredilen 14. Maddesi uyarınca 01.08.2020 tarihine kadar geçici olarak ötelenmişti
Daha sonra salgının devam etmesi üzere CORANA VİRÜS ile mücadele kapsamında alınacak tedbirlerin düzenlendiği ; 17.04.2020 tarihli ve 31102 sayılı Resmi Gazetede yayımlanarak yürürlüğe giren 7244 sayılı Yeni Koronavirüs (COVID-19) Salgınının Ekonomik ve Sosyal Hayata Etkilerinin Azaltılması Hakkında Kanun ile Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun çıkarılmıştı.
Bu kanundan alınan yetkiye dayanılarak Ülkemizde Salgının devam etmesi üzerine bu erteleme ikinci defa uzatılmış ve KOVİD-19 salgını ile mücadele kapsamında, 11.11.2020 tarihinde 7244 sayılı Kanun’un 2/ç maddesinde yapılan değişiklikle, derneklerin genel kurul toplantılarının ertelenmesine ilişkin süre Bakanlık Makamının 24.11.2020 tarihli ve 7507 sayılı Oluru ile 28.02.2021 tarihine kadar tekrar ertelenmiştir.
V- SALGIN NEDENİYLE GERİYE BIRAKILAN GENEL KURULLARIN YAPILMA ESASLARI
GENEL KURULLARIN İKİ AYRI DEFA GERİYE Bırakılmasından sonra salgının etkilerinin azalması üzerine 3.cü ertelemeye gidilmemiş olup genel kurulların alınacak bazı tedbirler eşliğinde yapılması için ilave düzenlemeler yapılmıştır.
İçişleri Bakanlığının Genelgesi kapsamında yapılan düzenlemelerin özeti aşağıdaki gibidir.
KOVİD-19 salgını ile mücadele kapsamında, 11.11.2020 tarihinde 7244 sayılı Kanun’un 2/ç maddesinde yapılan değişiklikle, derneklerin genel kurul toplantılarının ertelenmesine ilişkin süre Bakanlık Makamının 24.11.2020 tarihli ve 7507 sayılı Oluru ile 28.02.2021 tarihine kadar ertelenmişti.
Ülkemizde başlatılan kontrollü normalleşme süreci kapsamında yayımlanan ilgide kayıtlı Genelge ile sivil toplum örgütleri, meslek odaları, kooperatifler vb. kuruluşların genel kurulları düşük, orta ve yüksek riskli illerde katılımı 300 kişiyi geçmeyecek şekilde yapılabileceği, ayrıca kişilerin bir araya gelmesine neden olacak her türlü etkinliğin Valilik/Kaymakamlıklara en az (3) üç gün öncesinden bildirilmesi kararlaştırılmıştır.
Ayrıca, orta risk grubunda yer alan İlimizde 02.03.2021 tarihli İl Hıfzıssıhha Kurulu kararı gereğince de “sivil toplum kuruluşları, kamu kurumu niteliğindeki meslek kuruluşları ve bunların üst kuruluşları ile birlikler ve kooperatifler tarafından düzenlenecek genel kurul dahil, kişilerin bir araya gelmesine neden olan her türlü etkinliklerin kişi başına 8 metrekare alan bırakmak ve aynı anda bulunabilecek azami kişi sayısı 300’ü geçmemek üzere ilgili kurum/kuruluşların yetkililerince her türlü tedbirin alınarak yapılabilmesine, ayrıca denetim faaliyetlerinin kesintisiz yürütülmesi amacıyla yapılacak her türlü etkinliğin Valiliğe (ilgili mevzuatında başka hüküm bulunmadığı takdirde en az üç gün öncesinden) bildirilmesi sağlanarak, bu kurum/kuruluşlarca yapılacak etkinliklerde belirlenen kurallara ve kişi ile alan sınırlamalarına riayet edilip edilmediğinin denetim ekiplerince kontrol edilmesine” karar verilmiştir.
Bu kapsamda;
1-Mayıs 2020 ayından bu yana yapması gereken genel kurul toplantısını yapamayan derneklerin Mart 2021 ayı içerisinde genel kurul toplantılarını yapmaları,
2- Gerekli denetimlerin yapılabilmesi için genel kurul toplantısından en az (3) üç gün önce toplantının yeri ve saatinin Valiliğimize (İl Sivil Toplumla İlişkiler Müdürlüğü) ve Kaymakamlıklara bildirilmesi,
3-KOVİD 19 denetim faaliyetinin kesintisiz sürdürülmesi amacıyla ilgili kurum ve kuruluşlar ile irtibat sağlanması,
4-Derneklerin, genel kurul toplantısını müteakip, 5253 sayılı Dernekler Kanunu’nun 23. maddesi gereğince otuz gün içinde DERBİS’den bildirim yapmaları hususunda bilgilendirilmesi önem arz etmektedir.
KAYNAK
1-Dernekler Yönetmeliği
2-İçişleri Bakanlığı Geriye Bırakma Konulu İç genelgeler ve duyurular
3-Dernekler, Vakıflar ve Benzer Sivil Toplum Kuruluşlarında Genel Kurulun Toplanması ve Kararlarına İlişkin Bazı Usul ve Esaslar – Mintez ŞİMŞEK, MEB İLKSAN Genel Müdürü ((Alo Maliye)
