Abdullah ÇAVUŞ – BİLGİ & DENEYİM PAYLAŞIM PORTALI “Bilgiye sahip olarak doğmuş birisi değilim. Öğrenmeye çalışıyorum ve Öğretmeyi seviyorum” Konfüçyüs
İlgili Yazılar
GÜMRÜKLERDE MAKTU TRT BANDROL ÜCRETİ UYGULAMASI
Abdullah ÇAVUŞ/TRT Strateji Uzmanı
3093 sayılı TRT gelirleri kanununda bandrol uygulaması esas itibariyle NİSPİ ORANDA VERGİLEME üzerine kurulmuştur. Kanunun 4. Maddesinde bandrole tabi cihazlar tek tek sayılmış ve bunların ithalatçıları ile üreticilerinin bu cihazlar için TRT’ye bir defaya mahsus olmak üzere kanunda gösterilen matrah ve nispetler üzerinden BANDROL ÜCRETİ ödeyecekleri hüküm altına alınmıştır.
Bununla birlikte kanunda sayılan cihazların yolcu beraberinde ticari ithalat maksadı dışında getirildiği durumlara yönelik olarak özel bir düzenlenme yapılmış durumdadır.
Bu tür cihazlar yolcu beraberinde gümrük sınırımıza girdikleri gibi Posta Gümrükleri kanalıyla da girebilmektedirler.
Bunların vergilendirilmelerinde üretici ve imalatçılara benzer beyanname, bildirim ve ödeme sistemi kurmanın güçlüğü göz önünde bulundurularak bu tür cihazalar için MAKTU TUTARLI bandrol ücreti uygulaması getirilmiştir.
1- MAKTU BANDROL ÜCRETİ ile ilgili 3093 sayılı kanundaki düzenleme aynen aşağıdaki gibidir.
3093 sayılı kanunun 4 .maddesinin (b) bendinde aynen şu ifade bulunmaktadır.
“Ticari ithalat maksadı dışında yurt dışından getirilecek (a) bendinde belirtilen cihazlardan bir defaya mahsus olmak üzere alınacak ücretler her yıl Aralık ayında gelecek takvim yılından geçerli olmak üzere Cumhurbaşkanı tarafından maktu olarak tespit edilir.”
Bu hükümden hareketle; 3093 TRT Gelirleri Kanunun 4/b maddesine göre Ticari İthalat Maksadı dışında yurtdışından getirilecek olan ve kanunun 4/a bendinde belirtilen cihazlardan bir defaya mahsus olmak üzere maktu bandrol ücreti alınmaktadır.
Alınacak maktu ücretler her yıl Aralık ayında gelecek takvim yılından geçerli olmak üzere Cumhurbaşkanı (Değişiklik öncesi Bakanlar Kurulu) tarafından maktu olarak tespit edilmektedir.
2-Ticari İthalat Maksadı Dışında Kalan İthalattan Ne Anlamamız Lazım:
Buna göre hali hazırda ticari ithalat dışında yurda bandrole tabi cihaz getirmenin iki adet yolu bulunmaktadır.
a- Ülkemize yolcu beraberinde kişisel veya ailevi kullanım için bandrole tabi cihaz getirenler
b-İnternet üzerinden yapılan satış uygulamasından yararlanılarak kişisel veya ailevi kullanım için bandrole tabi cihaz sipariş edenler
3- Maktu Bandrol Ücreti Tutarları Ne Kadar?
Öteden beri var olan uygulamada maktu bandrol ücretleri EURO olarak belirlenmekte ve bu tutarlar ithal edilen bandrole tabi cihazların ithal maliyetinin de çok üzerinde olmaktaydı.
Burada maksat TRT’ye gelir kaydedilmesinden öte bu tür cihazları üreten yerli üreticilerin korunması idi. Nitekim bu kararname ilgili kamu kurumlarından da görüş alınarak çıkarılmaktaydı.
Bununla birlikte bandrol ücretlerinin yüksekliği sebebiyle özellikle yolcu beraberinde yurda getirilen cihazların gümrüklerimizden geçerek millileşmesi esnasında verginin yüksekliği dolaysısıyla gümrük çalışanları ile vatandaşlarımız arasında tartışmalar oluşmakta ve bazen kişiler getirdiği Radyo, MP3 çalar, Uydu Cihazı veya benzeri ürünleri cihazın bedelinden daha yüksek bandrol ödemektense gümrüklere terk edebilmekteydi.
TRT tarafından yapılan değerlendirmeler sonucu; toplam gelir içindeki bu tutarların düşüklüğünün yanında vatandaşlar ile gümrük idaresinde yaşanılan sıkıntılara son vermek ve bu yolla ithal edilen tüm ürünlere bandrol vermek suretiyle yurt içi bandrol denetimleriyle uyum sağlamak amacıyla bu tutarlarda yaklaşık %90 lara varan indirimler uygulanmıştır.
Son çıkan MAKTU BANDROL ÜCRETİ kararnamesine göre bazı cihazlar için gümrüklerde millileşme anında ödenecek olan bandrol ücreti tutarları aşağıdaki gibidir.
- Cep Tipi Radyo Alıcıları 1 AVRO
- Taşınır Radyolar 2 AVRO
- 51 Ekran TV 10 AVRO
- Cep Telefonları 20 AVRO
- Videolar 18 AVRO
- UYDU Cihazları 8 AVRO
- Bilgisayarlar/ Tabletler 10 AVRO
- Taşıt Navigasyon Cihazları 10 AVRO
4-Maktu Bandrol Ücretleri Nasıl Tahsil Edilir? Bu Cihazlara Ait Bandroller Nerden Alınır?
a-Yolcu beraberinde kişisel kullanım için ülkemize bandrole tabi cihaz getirilmesi halinde, bu cihazlara ilişkin bandrol ücretleri TRT adına yolcunun giriş yaptığı Gümrük İdaresince tahsil edilir.
a-İnternet üzerinden kişisel kullanım için bandrole tabi cihaz ithal edilmesi halinde ise bunların bandrol ücretleri ilgili Posta Gümrüklerince TRT adına tahsil edilir.
c-Bu cihazlara ilişkin bandroller ise bu gümrük idarelerince TRT den daha önce temin edilen bandroller arasından ilgili Gümrük Müdürlüğünce verilir.
Bu sistemin uygulamasında ülkemizdeki tüm Gümrük Müdürleri ile posta gümrüklerine TRT tarafından önceden teslim edilen bandroller, yolcu beraberinde gelen cihazlara yapıştırılmakta ve maktu ücretleri e ilgili gümrük idaresince tahsil edilerek TRT’ye takip eden ayın on beşinci gününe kadar aktarılmaktadır.
5- Gümrük İdarelerince Tahsil Edilen Maktu Bandrol Ücretleri TRT’ye Ne zaman Ödenir?
Gümrük idareleri, bu Kanunun 4 üncü maddesinin (b) bendine göre yurda giren cihazlardan alınacak ücretlerin tahsilatını yaparak, aylık tahsilat toplamını en geç takip eden ayın on beşinci gününe kadar Türkiye Radyo- Televizyon Kurumuna intikal ettirir
6- UYGULAMA SIKINTILARI
a-Son yapılan düzenlemelerden hareketle önceki uygulamaya göre %10 lara düşürülen Maktu Bandrol ücretleri ticari ithalatlara göre oldukça düşük kalmaktadır.
b- İnternet üzerinden satışların kolaylığı sonucu bandrole tabi cihazları yurt içi üreticiden almaktansa daha az bandrol ücreti ödeyerek daha ucuza mal edebilmek için yurt dışından almak daha cazip hale gelebilmektedir.
c- Bu tür cihazların daha az ücret ödeyerek daha düşük maliyetle büyük bir organizasyon dahilinde ithal edilmeleri ve yurt içinde ticarete konu edilmeleri halinde yurt içi üreticiler aleyhine haksız rekabet söz konusu olabilecektir.
d- Son olarak böyle bir organizasyonun varlığı halinde TRT’nin oldukça yüksek tutarlarda bandrol ücreti kayıpları olacaktır.
e- Anılan nedenlerle Maktu Bandrol Ücretlerinin yurt içinde ticaret yapan imalatçı veya ithalatçıların cihaz başına ödeyecekleri ortalama ücretten düşük olmaması için yeniden gözden geçirilmesinin faydalı olacağı kanaatindeyiz.
f-Burada dikkat edilmesi gereken bir hususta ilgili gümrük idarelerinin tüm ithalatlarda MAKTU BANDROL ücretini aramalarının temin edilmesidir.
Bunun için TRT tarafından özel bir denetim metodu geliştirilmelidir.
Gümrük Veri Ambarı Sistemine bu tür ithalatlar işleniyorsa veya harici bir ortamda bunların kaydı tutuluyorsa, bu verilerle gümrüklerden tahsil edilen ve bunun karşılığı verilen bandrollerin karşılaştırılabileceği bir ortam sağlanmak suretiyle maktu bandrol uygulamasında ki olası kaçaklar engellenmelidir.
Abdullah ÇAVUŞ/TRT Strateji Uzmanı
